جراحي ايمپلنت

ايمپلنت چيست؟

ايمپلنت دنداني در حقيقت يك ريشه مصنوعي به شكل پيچ از جنس تيتانيوم است كه به جاي ريشه دندان طبيعي در استخوان فك كاشته مي شود. همانطور كه دندان طبيعي روي ريشه سوار شده است، يك يا چند دندان پروتزي يا تاج دنداني ساخته شده در لابراتوار نيز روي ايمپلنت هايي كه نقش پايه را براي آنها دارد؛ سوار مي شوند.

اجزاء ايمپلنت

• فيكسچر (پست يا پايه ايمپلنت)

• اباتمنت (ابزار اتصال فيكسچر به تاج)

• تاج دندان يا پروتز دندان مصنوعي

مواد سازنده ايمپلنت

اجزائ مختلف ايمپلنت از مواد مختلفي مانند تيتانيوم، سراميك يا زيركونيا ساخته مي شوند. اما ايمپلنت هاي تيتانيومي درحال حاضر بيشترين كاربرد را دارند.

​

انواع ايمپلنت دندان

• اوردنچر

اوردنچر برپايه ايمپلنت نيز تقريبا همان ساختار دندان مصنوعي سنتي را دارد با اين تفاوت كه پروتز دنداني به جاي قرار گرفتن روي لثه، روي پايه ايمپلنت سوار مي شود.

• All on 4

ايمپلنت 4 All on روشي مبتكارانه مخصوص افرادي است كه استخوان فك آنها فضا يا تراكم كافي براي كاشت بيش از 4 ايمپلنت را ندارد. در اين روش 4 ايمپلنت با زاويه هاي مشخص در 4 ناحيه از استخوان فك كه بيشترين تراكم و فضا را دارند كاشته مي شود  تا پروتز دنداني روي آنها سوار شود.

• ميني ايمپلنت

ميني ايمپلنت از يك پايه تيتانيومي كه درون استخوان فك كاشته مي شود تشكيل شده كه انتهاي آن يك گوي كوچك و يك سوكت همراه با حلقه پلاستيكي قرار گرفته و وظيفه چسباندن دندان به پايه را برعهده دارد. چون تمام مراحل كاشت ميني ايمپلنت طي يك جلسه انجام مي گيرد به آن ايمپلنت يك روزه نيز گفته مي شود.

• ايمپلنت ديجيتال يا ايمپلنت فوري

ايمپلنت ديجيتال از مدل سازي كامپيوتر سه بعدي براي بررسي شرايط استخوان فك و موقعيت قرار گيري رشته هاي عصبي استفاده مي كند. دندانپزشك با داشتن اين اطلاعات معتبر مي‌تواند عمل كاشت ايمپلنت را با كمترين شكاف در فك طراحي كند. در اين روش كاشت ايمپلنت دندان پزشك پايه ايمپلنت، اباتمنت و تاج دندان مصنوعي موقت را در همان جلسه اول در دهان بيمار قرار مي دهد. بهبود لثه پس از كاشت ايمپلنت و سوار شدن تاج دندان مصنوعي موقتي بدون استفاده از هيلينگ كپ انجام مي گيرد. در اين روش نيازي به بخيه زدن و انتظار 4 تا ۶ ماهه براي قرار گرفتن تاج دندان روي ايمپلنت نمي باشد.

• ايمپلنت سنتي يا ايمپلنت استاندارد

روش سنتي كاشت ايمپلنت طي دو مرحله انجام مي گيرد كه بين هر مرحله سه تا شش ماه فاصله زماني وجود دارد. اين فاصله زماني با توجه به شرايط سلامتي و نحوه بهبود زخم بيمار ممكن است متغير باشد. ايمپلنت هايي كه از نوع اندو استيل هستند داراي تخلخل ها و منافذي در ساختار پايه خود مي باشند كه به استئوبلاست و بافتهاي مرتبط با آن اجازه مي‌دهند در اين منافذ رشد كنند. در اصطلاح ايمپلنتولوژي به اين فرايند استئواينتگريشن مي گويند.

جراحي هاي اصلاحي پيش از كاشت دندان

• پيوند استخوان يا اصلاح ريج (Ridge modification): در شرايطي كه استخوان فرد تحليل رفته باشد يا تراكم كافي نداشته باشد و يا ارتفاع آن براي كاشت پايه ايمپلنت مناسب نباشد؛ معمولا پيش از اقدام به كاشت ايمپلنت از پودر استخوان براي پيوند استخوان فك استفاده مي شود.

• ليفت سينوس (Sinus lift) : سينوس فك بالا ممكن است به استخوان فك بسيار نزديك باشد بنابراين ارتفاع استخوان فك براي كاشت پايه ايمپلنت كافي نيست. در اين شرايط جراح، پس از بلند كردن بافت لثه، يك حفره كوچك در استخوان ايجاد مي كند و غشاي بين سينوس در طرف ديگر حفره كه سينوس را از استخوان فك جدا كرده مشاهده مي شود. اين غشا توسط ابزار مخصوصي به عقب هل داده مي‌شود تا از استخوان فك فاصله بگيرد. سپس گرانولهاي ماده گرفت استخوان در اين فضاي خالي كه قبلا سينوس قرار داشت جا داده مي شوند.

• مراحل كاشت ايمپلنت

كاشت ايمپلنت توسط دندانپزشك در دو مرحله انجام مي گيرد:

1. كاشت پايه ايمپلنت داخل استخوان فك

2. نصب اباتمنت و تاج دندان مصنوعي روي پايه

زماني حدود 3 تا 6 ماه بين اين دو مرحله درنظر گرفته مي شود تا پايه ايمپلنت به استخوان فك جوش بخورد و توانايي حمايت كردن از تاج دندان مصنوعي را داشته باشد.

• تكنولوژي CAD/CAM

پروتكل CAD/CAM (كدكم) به منظور طراحي، ساخت و قرار گرفتن دقيق پروتزهاي دنداني روي پايه‌هاي ايمپلنت معرفي شد. تكنولوژي كدكم شامل سه مرحله مي شود: اسكنينگ، مدل سازي كاشت ايمپلنت با كمك كامپيوتر (كد CAD)، ساخت و طراحي پروتز دندان مصنوعي با كمك كامپيوتر (كم CAM) و پرينتر سه بعدي

• اندازه ايمپلنت

ايمپلنت هاي دنداني بسته به ضخامت پايه اي كه در لثه كاشته مي شود به سه نوع ميني ايمپلنت (حدود 1.8 تا 3.3 ميلي متر)، ميدي ايمپلنت(حدود 3.30 تا 4.30 ميلي متر) و ايمپلنت معمولي يا استاندارد (حدود 4.6 تا 6 ميلي متر) تقسيم مي شوند.

مزاياي كاشت ايمپلنت

• كمك به جويدن و هضم بهتر غذا

• جلوگيري از تحليل استخوان فك

• حفظ ساختار چهره

• احساس راحتي بيشتر

• ظاهر شبيه دندان طبيعي

• دوام و طول عمر طولاني

كانديد مناسب براي كاشت ايمپلنت

تمام افرادي كه از سلامتي عمومي كافي برخوردار باشند و بافت لثه و استخوان فك سالمي داشته باشند؛ مي ‌توانند ايمپلنت دندان انجام دهد.

چه افرادي  نمي توانند ايمپلنت دندان انجام دهند؟

افرادي كه در شرايط خاص زير باشند بهتر است تا برطرف شدن مشكلشان از كاشت ايمپلنت خودداري كنند:

• ديابت كنترل نشده

• بارداري

• سكته قلبي

• ضربان قلب نامنظم و غيرقابل كنتري

• پوكي استخوان

• بيماران تحت‌ راديوتراپي به‌خصوص در ناحيه فك و صورت

• شيمي‌درماني و پرتودرماني 

• مصرف طولاني مدت بيس ‌فسفونات

• بيماري‌ در سيستم ايمني بدن مانند لوسمي

• كشيدن سيگار و قليان

محدوديت سني براي كاشت ايمپلنت

معمولاً ايمپلنت دندان روي افراد كوچكتر از ۱۸ سال انجام نمي شود و دندانپزشك توصيه مي كند كه فرد تا پايان رشد كامل فك خود منتظر بماند. همچنين حداكثر سن نيز براي ايمپلنت مطرح نيست به طوريكه بسياري از سالمندان تصميم ميگيرند كه به جاي دندان هاي مصنوعي دردسر ساز به كاشت ايمپلنت يا اوردنچر روي آورند كه ميزان موفقيت آن نيز بيش از ۹۵ درصد است.

مدت زمان ريكاوري پس از كاشت ايمپلنت

به طور متوسط درمان و ريكاوري در ايمپلنت معمولي بين 3 تا 6 ماه پس از كاشت پايه و حدود 3 ماه پس از قرار دادن اباتمنت است كه  بيمار را 9 ماه درگير مي كند. درصورتيكه مدت زمان درمان و ريكاوري در ميني ايمپلنت به حدود 1 تا 3 ماه كاهش مي يابد.

درصد موفقيت كاشت ايمپلنت

طبق آمارهاي به دست آمده نرخ موفقيت ايمپلنت هاي دنداني در طي ده سال حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد است. هر چند كه اين روش درماني كاملا توسط دندانپزشكان و جامعه دندانپزشكي مورد تاييد قرار گرفته است اما مانند هر عمل جراحي ديگري كاشت ايمپلنت نيز مي تواند با مشكلات متعددي روبرو شود.

​

دوام و طول عمر كاشت ايمپلنت

كاشت دندان يك روش دائمي براي جايگزين كردن دندان طبيعي است. به طور كلي تاج دندان سراميكي بيش از ۱۵ سال و ايمپلنت دندان نيز بيش از ۲۵ سال با همان كيفيت اوليه در فك بيمار پايدار مي ماند.

مقايسه روش بريج و ايمپلنت دندان

در روش بريج جاي خالي دندان با تاج دندان مصنوعي كه از دندانهاي كناري به عنوان پايه استفاده مي كند؛ پر مي شود. اما در روش كاشت ايمپلنت، پايه درون استخوان فك كاشته شده و علاوه بر حفظ سلامت استخوان و لثه آسيبي به دندانهاي كناري وارد نمي كند.

مقايسه اوردنچر و دندان مصنوعي

اصلي ترين تفاوت اوردنچر با دندان هاي مصنوعي سنتي اين است كه اوردنچر توسط پايه هاي ايمپلنت دندان در دهان ثابت مي ماند و جابجايي ناخواسته اي هنگام غذا خوردن يا صحبت كردن ندارد. در صورتي كه دندان مصنوعي سنتي فقط روي بافت لثه قرار مي گيرد و ثبات زيادي ندارد.  

مقايسه روش ايمپلنت و ارتودنسي

به طور معمول درمان ارتودنسي شامل براكت هايي است كه روي دندان قرار مي گيرند و درمان آن پيش از كاشت ايمپلنت تكميل مي شود. به اين ترتيب پس از انجام ارتودنسي فضاي كافي براي كاشت ايمپلنت ايجاد مي شود. اما گاهي اوقات، ايمپلنت هاي دنداني پيش از براكت‌ها كاشت شده اند و ارتودنتيست از آنها به عنوان لنگرگاه (anchor point) براي براكت ها استفاده مي كند.

معايب ايمپلنت

• هزينه بالا

• نياز به انجام عمل جراحي متعدد

• خطرات و عوارض جانبي ناشي از انجام عمل جراحي

• درد و احساس ناراحتي

• كبودي اطراف ناحيه عمل شده

• تورم صورت و لثه

• خونريزي خفيف پس از عمل جراحي

• زمان بهبودي طولاني مدت

• عدم موفقيت كاشت دندان 

• پس زدن ايمپلنت

• نياز به تعويض تاج دندان ايمپلنت

• عدم پوشش بيمه درماني

• نياز به مراجعه به پزشكان متعدد با تخصص هاي مختلف

• بوي بد دهان

• عفونت در محل كاشت ايمپلنت

• ميكرو جابجايي ايمپلنت

• واكنش هاي آلرژيك

تيم پزشكي متخصص در كاشت ايمپلنت

براي انجام عمل ليفت سينوس و پيوند استخوان بايد به متخصص فك و دهان يا پريودنتيست مراجعه كرد درصورتيكه عمل كاشت ايمپلنت توسط ايمپلنتولوژيست انجام مي گيرد. ساخت پروتز دندان مصنوعي در لابراتوار نيز توسط پروتودنتيست انجام مي گيرد.

معروفترين برندهاي ايمپلنت دندان

مهمترين و با كيفيت ترين شركت هاي توليد كننده ايمپلنت هاي دنداني را به ترتيب زير برشمرد:

• Straumann

• Nobel Biocare) Danaher)

• Dentsply Sirona) Previously Astra Tech)

• Zimmer Biomet

• BioHorizons

عوارض جانبي كاشت ايمپلنت نامرغوب

با كاشت ايمپلنت نامرغوب يا غيراستاندارد، پس از مدت كوتاهي نشانه هايي مانند بي حسي يا خارش در ناحيه زبان، لب ها يا لثه كه نشاندهنده پس زدن پايه ايمپلنت است در فك مشاهده مي شود. از ديگر عوارض بلند مدت نيز مي توان به موارد زير اشاره كرد:

1. درد و احساس ناراحتي شديد

2. مشكل هنگام خوردن و جويدن

3. واكنش آلرژيك بدن به پايه ايمپلنت

4. التهاب لثه ها 

5. لق شدن ايمپلنت

6. استاندارد نبودن ابعاد پايه ايمپلنت

جايگزين كردن ايمپلنت دندان پس از عدم موفقيت 

دندان پزشك پس از خارج كردن ايمپلنت لق شده كه مشكلات متعددي را براي بيمار ايجاد كرده ابتدا عوارض جانبي ناشي از آن مانند ايجاد عفونت يا تحليل لثه را با روش‌هاي مختلف درمان كرده و سپس اقدام به كاشت مجدد ايمپلنت هاي دنداني مرغوب و استاندارد مي نمايد.

مهمترين دلايل شكست درمان كاشت ايمپلنت

به طور كلي ريسك فاكتورهاي كوتاه مدت كه موجب شكست سريع روش كاشت ايمپلنت مي شوند از جمله سيگار كشيدن، مصرف داروهاي خاص، خون رساني ناكافي به استخوان و بافت لثه اطراف ايمپلنت، عدم رعايت بهداشت دهان و دندان و همچنين عجله كردن در انجام مراحل كاشت ايمپلنت و سوار كردن پروتز دندان مصنوعي مي توانند از دلايل شكست كوتاه مدت اين روش باشند. ريسك فاكتورهاي بلند مدت نيز شامل عفونت هاي باكتريايي، نحوه برنامه ريزي نادرست كاشت ايمپلنت، عدم رعايت بهداشت دهان و دندان مي شود.

تاريخچه ايمپلنت

در گذشته هاي دور، حدود 2000 سال قبل از ميلاد، نسخه هاي اوليه ايمپلنت دنداني در تمدن چين باستان مورد استفاده قرار مي گرفت. در آن زمان از ميخچه هاي درست شده از بامبو به عنوان جايگزيني براي دندان ها استفاده مي شد.

ايمپلنت دنداني به تمدن ماياها در سال 600 ميلادي نيز بر مي گردد. آثار باستاني مصري ها و سليتك ها نيز نشان از استفاده از فلزات گرانبها، عاج و حتي دندان انسان هاي ديگر براي كاشت ايمپلنت دارند.

در قرن هجدهم ميلادي، تعدادي از پژوهشگران شروع به انجام آزمايشاتي براي ساخت ايمپلنت هاي دنداني با استفاده از طلا و آلياژ كردند، اما اين آزمايش ها خيلي موفق نبودند. در سال 1886، يك پزشك، از يك تاج چيني سوارشده روي يك ديسك پلاتيني به عنوان ايمپلنت استفاده كرد كه آن هم در طولاني مدت نتايج مثبتي در بر نداشت.

در سال 1952، يك جراح ارتوپدي سوئدي به نام Per-Ingvar Brånemark متوجه خواص مورد نياز براي جوش خوردن موفقيت آميز ايمپلنت شد.اولين عمل كاشت ايمپلنت دنداني از جنس تيتانيوم، توسط برين مارك روي يك فرد داوطلب در سال 1965 انجام شد.  برين مارك سرانجام در سال 1981 پس از سي سال تحقيق دقيق و مطالعات انساني يافته هاي خود را منتشر كرد و ايمپلنت هاي مدرني كه امروزه مي شناسيم؛ ساخته شدند.

منبع: كلينيك دندانپزشكي دكتر محمدي

كاشت دندان يا ايمپلنت دندان يكي از روشهايي است كه امروزه به كمك بسياري از افرادي كه برهردليلي مانند تصادف، خرابي دندان، ضربه شديد، كهولت سن يا بيماريهاي لثه، يك يا چند دندان خود را از دست داده اند؛ شتافته است. با وجود پيشرفت در تكنولوژيهاي ديگر از جمله بريج يا دندان مصنوعي، ابداع روش كاشت دندان يا ايمپلنت به روش امروزي و با بهره گيري از تكنولوژي و دانش روز دنيا توانسته نقش عظيمي در جايگزيني دندانهاي ازدست رفته و بهبود كيفيت زندگي بيماران ايفا كند.

​

اگر از آن دسته افرادي هستيد كه به منظور انجام ايمپلنت به دندانپزشك مراجعه كرديد اما با شنيدن اصطلاحات ناآشنا و نامفهومي كه تابحال به گوشتان نخورده از اين كار پشيمان شديد يا اگر از افرادي هستيد كه به علت عدم آگاهي كافي در مورد كاشت دندان از خير آن گذشته ايد؛ پيشنهاد مي كنيم كه اين مطلب را تا انتها دنبال كنيد تا پس از آشنا شدن با اصطلاحات تخصصي كاشت دندان؛ شانس يك انتخاب آگاهانه را كه روي تمام جنبه هاي زندگي از لذت بردن از جويدن غذاهاي دلخواهتان گرفته تا بالابردن اعتماد به نفستان تاثير گذار است؛ به خود بدهيد.

تعريف ايمپلنت يا كاشت دندان

ايمپلنت دنداني در حقيقت يك ريشه مصنوعي از جنس تيتانيوم است كه به جاي ريشه طبيعي دندان شما در استخوان فك كاشته مي شود. همانطور كه دندان طبيعي روي ريشه سوار شده است، يك يا چند دندان پروتزي يا تاج دنداني كه در آزمايشگاه ساخته شده اند نيز روي ايمپلنت هايي كه نقش پايه را براي آنها دارد؛ سوار مي شوند. ايمپلنت معمولا 8 هفته پس از كشيدن دندان يا خارج كردن ريشه دندان از طريق جراحي، با سوراخ كردن استخوان فك در محل مورد نظر كاشته مي شود. چون ايمپلنت اين خصوصيت را دارد كه مي تواند به طور كامل با استخوان فك جوش بخورد؛ به خوبي قادر است به عنوان يك ريشه دائمي براي تاج دندان به كار رود. اصطلاح اسئواينتگريشن (Osseointegration) يا يكپارچه شدن استخوان به معناي جوش خوردن سطح ايمپلنت با استخوان اطراف آن است. 

ايمپلنت بهترين جايگزين دندان طبيعي 

براي اطمينان از اينكه ايمپلنت مي تواند بهترين جايگزين براي دندان طبيعي كه از دست داديد باشد؛ توجه به اين نكته خالي از لطف نيست كه دندان طبيعي درواقع از دو قسمت اصلي شامل تاج دندان و ريشه ساخته شده است. زماني كه دندان خود را مي كشيد يا به هر علتي آن را از دست مي دهيد؛ هر دو قسمت دندان را از دست مي دهيد. روشهاي جايگزيني دندان غير از ايمپلنت مانند بريج يا دندان مصنوعي، تنها قسمت تاج دندان شما را پر مي كنند؛ در صورتيكه با كاشت دندان به روش ايمپلنت هردو قسمت ريشه و تاج دندان جايگزين مي شود.

همانطور كه اشاره شد؛ جوش خوردن ايمپلنت با استخوان فك موجب مي شود پايه كاشته شده در استخوان فك دقيقا مثل ريشه دندان طبيعي شما امكان تكان خوردن يا جابجا شدن را نداشته باشد. پس دنداني كه روي آن كار گذاشته مي شود نيز در هر شرايطي چه هنگام صحبت كردن و چه هنگام جويدن غذاهاي مختلف ثابت و قابل اطمينان است. بنابراين حسي كه پس از كاشت دندان به روش ايمپلنت خواهيد داشت به حسي كه پيش از اين هنگام استفاده از دندان طبيعيتان داشتيد بسيار نزديك است و مطمئنا اين تجربه با هيچكدام از روشهاي ديگر مانند بريج يا دندان مصنوعي قابل مقايسه نيست. 

شكل ظاهري ايمپلنت 

ايمپلنت را مي توانيد به شكل يك پيچ كوچك تيتانيومي با قطر 3.7 تا 4.7 ميلي متر و ارتفاع 8 تا 16 ميلي متر تصور كنيد. اصطلاح فيكسچر (fixture) به همين پايه تيتانيومي كه جايگزين ريشه دندان شما مي شود؛ اشاره دارد. اگر هنوز كنجكاويتان كامل برطرف نشده و مي خواهيد اطلاعات تخصصي تري در مورد شكل ظاهري ايمپلنت داشته باشيد؛ در ادامه توضيحات بيشتري در اين خصوص خواهيم داد.

اجزاء ايمپلنت و كاربرد آنها

1- فيكسچر

اولين قطعه اي كه در مرحله اول عمل مي بينيد؛ فيكسچر يا همان پايه ايمپلنت است. كه از سه جزء تشكيل مي شود كه هركدام وظيفه خاصي دارند:

- بدنه: بدنه فيكسچر همان قسمتي است كه مستقيما در استخوان فك كاشته مي شود و وظيفه آن نگهداشتن اجزاء ديگري است كه روي آن سوار مي شوند. اين قطعه كاملا زير لثه قرار ميگيرد و ديده نمي شود.

- كرست مدول (Crest module): اين قطعه براي اتصال اباتمنت به ايمپلنت طراحي شده و وظيفه آن اطمينان از ايجاد يك اتصال دقيق و محكم با اباتمنت است.

-  ايمپلنت كلار(Implant Collar): يك حلقه فلزي بالاي پايه است كه از قرارگيري اباتمنت يا هيلينگ كپ پشتيباني ميكند.

2- هيلينگ كپ (Healing Cap)

دومين قطعه اي كه در جلسه دوم احتمالا پس از حدود 5 ماه با آن مواجه مي شويد. هيلينگ كپ است. چون در مرحله دوم، لثه از روي پايه كاشته شده كنار زده مي شود، اين قطعه روي سر ايمپلنت قرار داده مي شود تا با ايجاد فاصله بين ايمپلنت و لثه به ترتيم بافت هاي لثه به شكل مناسب كمك كند. براي اين قطعه، با نام هيلينگ اسكرو(Healing screw)  نيز ناميده مي شود.

3- اباتمنت (Abutment)

قطعه بعدي كه حدود دو هفته بعد به جاي هيلينگ كپ روي ايمپلنت سوار مي شود؛ اباتمنت است. اين قطعه وظيفه اتصال ايمپلنت به پروتز دنداني و نگهداري آن در محل مناسب را برعهده دارد. اباتمنت ها با توجه به كاربردشان براي اتصال به پروتزهاي دنداني ثابت يا پروتزهاي دنداني متحرك در انواع مختلفي ساخته مي شوند. اباتمنت هاي ثابت از نوع پيچ شونده يا سيمان شونده و اباتمنت هاي متحرك از نوع اتصالات اوردنچري هستند.

4- تاج دندان(Crown) يا پروتز دنداني 

در آخرين مرحله كاشت دندان، تاج دندان يا پروتز دنداني روي اباتمنت سوار مي شود.

- اصطلاح تاج مصنوعي يا سينگل كرون معمولا زماني به كار مي رود كه قصد داريد فقط جاي خالي يك دندان را با ايمپلنت پر كنيد. در اين حالت پروتز دنداني با توجه به اندازه، شكل و رنگ ساير دندانهاي شما قالب گيري شده و در آزمايشگاه ساخته مي شود و سپس در آخرين مرحله روي اباتمنت ايمپلنت سوار مي شود.

- اما درصورتيكه كاشت دندان براي كل فك انجام گرفته باشد؛ اصطلاح پروتز دندان يا دندان مصنوعي به كار برده مي شود. همانطور كه اشاره شد اين پروتز مي تواند ثابت باشد كه در اينصورت پروتزهاي دنداني از طريق اباتمنت كاملا روي پايه فيكس شده و شخص نمي تواند پروتز را از دهانش خارج كند كه اصطلاحا هيبريد دنچر (Hybrid denture) ناميده مي شود و يا ممكن است متحرك باشد كه در طراحي آن اجزائي براي جابجايي دندان و امكان برداشتن دندانها از روي اباتمنت در نظر گرفته مي شود. اصطلاح اوردنچر (overdenture) نيز براي پروتزهاي دنداني متحرك در ايمپلنت به كار مي رود.

​

مواد سازنده ايمپلنت

- تيتانيوم: اكثر ايمپلنت هاي دنداني مدرن از تيتانيوم ساخته شده اند. اين فلز مزاياي بسيار زيادي دارد. افراد بسيار كمي به تيتانيوم حسايت نشان مي دهند پس بسيار به ندرت اتفاق مي افتد كه بيماري به اين ماده واكنش نشان دهد. چون در عين سبكي بسيار مستحكم است پس با كاشت آن در دهانتان، احساس بار اضافه اي نمي كنيد. به خوبي با اكسيژن پيوند برقرار مي كند بنابراين وقتي در استخوان كاشته مي شود يك لايه اكسيد نازك تشكيل مي دهد و از طرف ديگر مي تواند به خوبي با استخوان جوش بخورد و چندين سال محكم و قوي در دهان شما پابرجا بماند.

- سراميك يا زيركونيا: سراميك يكي از مواد مورد استفاده در ساخت ايمپلنت هاي دنداني است. اين ماده از خاك رس تهيه شده و با حرارت دادن پيش از قرار گرفتن در دهان شما، سخت مي شود. برخي افراد استفاده از سراميك را به تيتانيوم ترجيح مي دهند چون به نظر طبيعي تر مي رسد. در برخي از ايمپلنت هاي سراميكي، شيارهاي مخروطي شكلي در پايه تعبيه شده كه اتصال آنها را به استخوان فك شما راحت تر مي كند. اگر به فلز حساسيت داشته باشيد نيز اين ايمپلنت هاي سراميكي گزينه بسيار مناسبي براي شما خواهند بود. درصد بسيار كمي از بيماران به تيتانيوم حساسيت نشان مي دهند، به همين علت زيركونيا به عنوان انتخاب مناسبي براي اين افراد درنظر گرفته شد. كاشت ايمپلنت هاي زيركونيا هيچگونه پيوند مصنوعي تشكيل نمي دهد بنابراين ريسك رشد باكتري را به حداقل مي رساند. بيماران احتمالا بهبود لثه بهتري پس از كاشت اين نوع ايمپلنت خواهند داشت و چون رنگ آن نيز سفيد است به دندان طبيعي شباهت بيشتري دارد. 

انواع ايمپلنت دنداني

1-  از لحاظ محل قرارگيري

- اندواستيل (درون استخواني): اين نوع ايمپلنت بيشترين كاربرد را در كاشت دندان دارد كه به اشكال مختلفي مانند پيچي، استوانه اي يا پره اي طراحي شده و از طريق عمل جراحي مستقيما داخل استخوان فك كاشته مي شود. هر ايمپلنت مي تواند يك يا چند پروتز دنداني را روي خود نگه دارد. اين نوع ايمپلنت معمولا جايگزين بريج يا دندان مصنوعي مي شود.  

- اپواستيل (روي استخواني): در اين روش يك لايه غشا به نام پريوستئوم (periosteum) روي سطح استخوان قرار گرفته و سپس كاشت دندان روي آن انجام مي گيرد. اين روش چندان متداول نيست و تقريبا از رده خارج شده است.

- ساب پريوستال (Subpriosteal): اين روش از يك قاب فلزي تشكيل شده كه زير لثه و روي استخوان فك كار گذاشته مي شود تا پس از ترميم لثه در جاي خود ثابت شده و بتواند از طريق پست (post) هايي كه روي آنها تعبيه شده، پروتزهاي دنداني را نگه دارد. اين نوع ايمپلنت براي بيماراني مورد استفاده قرار مي گرفت كه نمي توانستند ايمپلنت معمولي انجام دهند يا ارتفاع استخوان آنها بسيار كوتاه است (اين روش هم در حال حاضر منسوخ شده است).

2- از لحاظ مراحل كاشت دندان

- دو مرحله اي: ايمپلنت دو مرحله اي همان فرايند كاشت دندان متداول است كه در مرحله اول كاشت پايه يا فيكسچر داخل استخوان انجام مي گيرد و پس از حدود سه تا شش ماه كه ايمپلنت به استخوان فك جوش خورد و لثه بهبود يافت؛ مرحله دوم با يك عمل جراحي سطحي به منظور جاگذاري اباتمنت انجام گرفته و تاج يا پروتز دنداني روي آن سوار مي شود.

- تك مرحله اي: در ايمپلنت تك مرحله اي درحقيقت مرحله دوم همزمان با مرحله اول طي يك عمل جراحي انجام ميگرد چون خود ايمپلنت به شكلي طراحي شده كه در پايان عمل، اباتمنت متصل به پايه از لثه بيرون مي ماند و نيازي به عمل جراحي بعدي براي كارگذاري آن نيست. 

3-  از لحاظ تعداد دندانهاي از دست رفته

- جايگزيني يك دندان: اگر فقط يكي از دندانهايتان را از دست داديد مي توانيد با كاشت يك ايمپلنت و قرار دادن تاج مصنوعي روي آن، از تمام مزاياي آن بهره مند شويد. 

- جايگزيني دو يا چند دندان: حتي اگر چند دندان كنار هم را از دست داده ايد؛ بازهم جاي نگراني نيست چون با استفاده از بريج برپايه ايمپلنت با هزينه بسيار مناسب شكل ظاهري و كارايي قبلي دندانهايتان را دوباره بدست خواهيد آورد.

- جايگزيني تمام دندانها: اگر مي خواهيد كل دندانهايتان را با ايمپلنت جايگزين كنيد؛ كل پروتز دندان مصنوعي روي 4 تا 8 پايه كه در فك شما كاشته شده، سوار مي شود.

جراحي هاي اصلاحي پيش از كاشت دندان

- پيوند استخوان يا اصلاح ريج (Ridge modification): در برخي بيماران وجود نقص در استخوان فك بالا يا پايين موجب مي شود فضاي كافي در استخوان براي كاشت ايمپلنت وجود نداشته باشد. به منظور اصلاح اين نقص، لثه از روي ريج كنار زده مي شود تا نقص در استخوان خود را نشان دهد. سپس اين نقص توسط مواد پيوند استخوان پرشده تا پس از مدتي استخوان جديد، آن ناحيه را پر كند. اصلاح ريج مي تواند تاثير قابل توجهي روي بهبود عملكرد ايمپلنت داشته باشد و انجام عمل كاشت دندان را موفقيت آميزتر كند.

- ليفت سينوس (Sinus lift) : اصلي ترين نكته براي موفقيت ايمپلنت يا كاشت دندان، كيفيت و كميت استخوان فك در محلي است كه ايمپلنت قرار است كاشته شود. استخوان انتهاي فك بالا معمولا به علت كميت و كيفيت ناكافي استخوان و نزديك بودن به ناحيه سينوسي، يكي از مشكل ترين مناطق براي انجام ايمپلنت موفق است. به همين علت، عمل ليفت سينوس با بالازدن سطح سينوس و افزايش سطح و ارتفاع استخوان مورد نياز براي ايمپلنت به برطرف كردن اين مشكل كمك ميكند.

منبع: كلينيك دندانپزشكي دكتر محمدي

ونير لمينيت چيست؟

ونير لمينت لايه بسيار نازكي از مواد سراميكي يا پرسلين هستند كه روي دندان هاي طبيعي معمولا در ناحيه جلوي فك قرار مي گيرند. اين نوع ونير ها از پرسلين ساخته شده و هدف از نصب آنها زيبايي دندان ها، ترميم عيوب و نواقص ظاهري دندان و اصلاح طرح لبخند است.

​

كاربرد ونير لمينيت 

ونير هاي سراميكي قادرند عيوب ظاهري در حد كوچك و متوسط دندان را برطرف كنند. به عنوان مثال از لمينت هاي سراميكي مي توان براي هم تراز كردن دندان هاي فك بالا و پايين و همچنين تنظيم خط لثه نيز استفاده كرد. لمينت هاي پرسلين قادرند رنگ، شكل، زاويه دندانها را تغيير داده و با برطرف كردن مشكلات زير به يكدست شدن آنها كمك كنند:

• دندان هاي كوتاه تر از سايرين در آمده اند

• دندان هايي كه از جاي خود خارج شده اند

• دندان هايي كه كج درآمده باشند 

• دندان هايي كه فاصله نسبتا زيادي بين آنها وجود داشته باشد 

• از جاي خود خارج شده باشند 

• دندان‌هايي كه به علت درمان روت كانال، پركردگي هاي بسيار وسيع يا مصرف داروهايي مانند تتراسايكلين فلورايد تغيير رنگ داده يا زرد شده اند.

• دندانهايي كه در اثر سايش كوتاه شدند.

• دندان هايي كه شكسته اند يا لبه آن ها پريده است.

• دندان هاي كج كه از محل خود خارج شده‌اند و يا چرخيده اند.

• دندان هايي كه بين آنها فاصله زيادي وجود دارد.

• اصلاح رنگ دندان هايي كه با بليچينگ و سفيد كردن تغييري در آنها ايجاد نمي شود

مواد سازنده لمينت پرسلين

برخي از لمينت هاي سراميكي از ليتيوم سراميك و برخي ديگر از سراميك خالص تهيه مي شوند كه جنس آنها بستگي به تكنولوژي ساخت شركت سازنده دارد. سراميك به صورت يك پودر محلول در آب كه به آن پرسلين فلدسپتيك مي گويند روي رفركتوري دايrefractory die  توسط تكنسين هاي لابراتوار لايه گذاري مي شود. سپس سراميك تحت فشار حرارت داده شده و محصول در دماي بالا ذوب شده و لمينت هاي نهايي داخل قالب با استفاده از تكنيك موم گم شده توليد مي شوند.

با اينكه سراميك يا پرسلين ذاتاً شكننده است و در صورتي كه بيفتد يا ضربه اي به آن وارد شود به راحتي مي شكند اما در صورتي كه به يك ساختار محكم تر مانند دندان طبيعي متصل شود؛ ديگر چنين ضعفي ندارد چون نيروهايي كه مستقيماً به آن وارد مي شوند از سراميك عبور كرده و توسط ساختار مستحكم و ثابت دندان هاي طبيعي زير آن تحمل مي شود. ماهيت سخت و شيشه اي مانند سراميك ونير هاي دنداني يك سطح بادوام را ايجاد خواهد كرد كه در مقابل زرد شدن و ساييدگي مقاوم است.

تراشيدن ميناي دندان پيش از نصب لمينيت سراميكي

به منظور آماده سازي دندان ها پيش از نصب لمينيت هاي سراميكي، دندان پزشك بايد حدوداً نيم ميلي متر از ضخامت ميناي هر دندان را بتراشد تا بتواند بدون اينكه دندان ها كلفت تر به نظر برسند و ظاهر ناخوشايندي پيدا كنند؛ پوسته نازك سراميكي را روي دندان نصب كند. با اين كار فضاي كافي براي نصب لمينت سراميكي ايجاد شده و دندان ها بزرگ تر يا بلند تر از حد معمول به نظر نمي رسند.

مراحل نصب ونير لمينيت

مرحله اول: ابتدا دندانپزشك بخشي از ميناي دندان هايي كه قرار است ونير لمينيت روي آنها قرار بگيرد را تراشيده و سپس قالبي از دندان هاي بيمار تهيه مي كند. اين قالب به لابراتوار فرستانده مي شود و رنگ، شكل، اندازه و طول لمينيت هاي سراميكي طبق نظر بيمار و دندانپزشك به شكل دلخواه از روي قالب ساخته مي شود.

مرحله دوم: در اين مرحله ونيرهاي لمينيت سراميكي ساخته شده توسط آزمايشگاه به پشت دندان سيمان مي‌شوند تا به شكل دندانهاي طبيعي به نظر برسند. طراحي و جنس لمينت هاي سراميكي به گونه اي انتخاب مي شود كه ظاهري درخشان و همرنگ با دندانهاي طبيعي فرد داشته باشند.

تكنولوژي اتصال ونير لمينت به ميناي دندان شبيه همان تكنولوژي است كه هنگام پر كردن دندان ها مورد استفاده قرار مي گيرد. در اين تكنولوژي يكسري مراحل طي مي شود تا لمينت قرار گرفته روي ميناي دندان به آن پيوند بخورد. پس از برقراري پيوند بين لمينت هاي سراميكي و ميناي دندان، اين پيوند به صورت يك لايه سيماني قرار گرفته بين لمينت و ميناي دندان عمل مي كند و موجب مي شود لمينت هاي سراميكي مستحكم در جاي خود باقي بمانند.

استفاده از تكنولوژي CAD/CAM در ساخت ونير لمينيت

در صورتي كه دندانپزشك از دستگاه كدكم CAD/CAM و نرم افزار مرتبط با آن استفاده كند مي تواند با پرينت سه بعدي لمينت سراميك را در همان جلسه اول در مطب بسازد و روي دندان‌هاي شما نصب كند. هر چند در حال حاضر به علت جديد بودن تكنولوژي كدكم CAD/CAM هزينه آن كمي نسبت به روش سنتي بالاتر است اما صرفه جويي بسيار زيادي در زمان بيمار خواهد كرد به همين علت بسياري از مطب هاي دندانپزشكي زيبايي در حال حاضر به اين تكنولوژي مجهز شدند.

آيا تراشيدن ميناي دندان و نصب لمينيت هاي سراميكي درد دارد؟

به منظور تراشيدن ميناي دندان احتمالاً دندانپزشك دندان ها را بي حس مي كند تا بيمار دردي احساس نكند. نصب ونيرهاي لمينيت نيز يكي از راحتترين روشهاي دندانپزشكي زيبايي است كه بيمار طي آن هيچگونه درد و ناراحتي احساس نخواهد كرد. 

اندازه لمينت هاي سراميكي

ضخامت لمينت هاي سراميكي حدود 0.5 تا 0.6 ميليمتر است كه تقريبا دو برابر ضخامت پوست تخم مرغ مي باشد. البته تكنولوژي‌هاي جديد در لمينت هاي سراميكي مانند لومينيرز ها نيز به بازار عرضه شده كه به آنها ونير هاي فوق نازك مي گويند و ضخامت آنها حدود 0.2 ميليمتر است.

​

كانديد مناسب براي كاشت ونير لمينيت

درصورتيكه يك يا چند علامت زير را داشته باشيد؛ كانديد مناسبي براي نصب ونير لمينيت هستيد:

• دندانهايتان تغيير شكل داده باشد به عنوان مثال كوتاهتر شده با لب پر شده باشد.

• برخي از دندان هايتان شكسته باشد.

• دندانهايتان با گذشت زمان سائيده شده باشند.

• يك يا چند دندانتان براثر حوادث مختلف شكسته و يا لب پر شده باشند.

• دندان هايتان به طور طبيعي كج در آمده باشند.

• فاصله قابل توجهي بين دندانهاي شما وجود داشته باشد.

• دندان هايتان زرد شده و يا در اثر عوامل مختلف مانند مصرف برخي داروهاي خاص و آنتي بيوتيكها يا پركردگي هاي وسيع تغيير رنگ داده باشند.

• تراز نبودن دندان هايتان، گاز زدن يا جويدن غذاها را برايتان مشكل كرده باشد.

• ظاهر يك يا چند دندانتان با ساير دندانها متفاوت باشد.

• دندان هايتان به علت دندان قروچه كردن ساييده شده باشد.

چه افرادي  نمي توانند ونير لمينيت سراميكي نصب كنند؟

درمان با لمينت سراميكي را مي توان براي اصلاح عيوب دنداني در حد متوسط استفاده كرد و در صورتي كه عيوب بسيار جدي مانند خالي بودن جاي يك يا چند دندان، تغيير رنگ بسيار شديد تا حد سياه شدن، تغيير زاويه بسيار زياد دندان يا به عنوان مثال روي هم افتادن دندان ها مشاهده شود؛ نمي توان از اين روش استفاده كرد. در اين شرايط بايد از روش‌هاي ديگري مانند بريج دندان، ايمپلنت دندان يا ارتودنسي بهره برد.

پوسيدگي هاي شديد و آسيب ديدگي هاي جدي نيز بايد با استفاده از تاج دندان مصنوعي پس از ترميم دندان اصلاح شود.

 همچنين درصورتيكه بيمار عاداتي مانند دندان قروچه كردن يا سيگار كشيدن داشته باشد؛ نصب لمينت ها ممكن است تاثير چنداني براي او نداشته باشد. چون دندان قروچه كردن موجب شكستن و ترك خوردن لمينت ها شده و سيگار كشيدن نيز احتمال بروز بيماريهاي لثه و افتادن ونير لمينت را بالا مي برد.

مدت زمان ريكاوري پس از نصب لمينيت پرسلين

يكي از مهم ترين مزيت هاي ونير هاي دنداني اين است كه بيماران بلافاصه پس از نصب ليمنيت ها مي توانند از ظاهر زيباي آنها بدون هيچگونه احساس درد و ناراحتي لذت ببرند. چون براي نصب لمينت هاي پرسلين از خود دندان هاي طبيعي استفاده مي شود؛ زمان بهبود و ريكاوري نيز بسيار سريع است.

مراقبت از لمينيت هاي سراميكي پس از نصب

يكي از مهمترين دلايل شكست لمينت هاي سراميكي ابتلا به بيماري‌هاي لثه يا پريودنتال جزئي است كه در نتيجه حفظ و نگهداري ضعيف و عدم رعايت بهداشت دهان و دندان ايجاد مي شود. بنابراين با مراقبت هاي معمول و حفظ بهداشت دهان و دندان، لمينت هاي سراميكي درمان ايده آل و طولاني مدتي براي افرادي است كه تمايل دارند طرح لبخند خود را اصلاح كنند و ظاهر زيباتري داشته باشند. براي مراقبت از لمينيت هاي پرسلين بايد:

• از خوردن مواد قليايي، اسيدي و داراي رنگهاي مصنوعي خودداري كنيد

• از ساييدن دندان‌ها به يكديگر خودداري

• عادات مربوط به حفظ بهداشت دهان و دندان خود را اصلاح كنيد

• از محافظ هاي دندان استفاده كنيد.

• از لمينت ها به عنوان ابزار استفاده نكنيد.

• مراقب دندان قروچه كردن خود باشيد.

دوام و طول عمر لمينيت سراميكي

مطالعات بسياري در خصوص دوام ونير پرسلين انجام گرفته است. نتايج اين مطالعات نشان مي دهد كه لمينت هاي سراميكي حداقل حدود ۱۰ سال دوام مي آورند و در صورتي كه به خوبي از آنها مراقبت شود حتي ممكن است تا ۱۵ سال نيز بدون نياز به تعويض روي دندانهاي بيمار باقي بمانند.

​

مقايسه ونير لمينيت و ونير كامپوزيت

ونيرهاي لمينت مقاوم تر از رزين هاي پلاستيكي يا ونير كامپوزيت هستند و دوام و طول عمر آنها نيز از كامپوزيت ها بيشتر است. ظاهر لمينيت ها بسيار زيباتر از ونير كامپوزيت است و به صورت كاملا تخصصي در لابراتوار ساخته مي شوند. 

مقايسه ونير لمينيت و ارتودنسي

لمينت (لمينيت) هاي سراميكي مي توانند با تغيير ظاهر دندان در مدتي كوتاه بدون نياز به استفاده از براكت ها يا جابجايي فيزيكي دندان به اصلاح مشكلات ظاهري آنها كمك كنند. پس نصب ونير لمينت هيچ اثري از دندان هاي زاويه دار يا كج پشت آن مشاهده نمي شود. براكت ها علاوه براينكه كمي گران هستند؛ درمان با آنها مدت زمان طولاني تري نياز دارد. از طرفي پس از در آوردن براكت ها بايد براي تمام عمر از محافظ هاي دنداني استفاده كنيد تا از جابجايي مجدد آنها جلوگيري كنيد.

مزاياي ونير لمينيت پرسلين

• سفيد كردن دائمي دندان ها

• رفع آسيب ديدگي هاي دندان و اصلاح طرح لبخند

• درمان زرد شدن دندان ها، دندان هاي كج و شكسته شده، دندان هاي كوتاه يا خيلي پهن نسبت به دندانهاي ديگر، دندانهاي ساييده شده يا لب پر شده، دندان هايي كه رنگ آنها با ساير دندانها تفاوت پيدا كرده است

• يكدست كردن رنگ، شكل و اندازه دندان ها

• افزايش احساس اعتماد به نفس 

• نصب سريع و راحت ونيرهاي لمينيت

• بهبود و ريكاوري بسيار سريع 

• مراقبت راحت، حفظ و نگهداري بسيار ساده

• دوام و طول عمر فوق العاده

• ظاهري دقيقا شبيه دندان هاي طبيعي

• سازگاري مناسب ونيرهاي پورسلين با بافت لثه

معايب لمينيت سراميكي

• تراشيدن ميناي دندان - يكي از معايب ونير هاي دندان اين است كه نمي‌تواند بدون تراشيدن ميناي دندان روي دندانهاي طبيعي نصب شوند.

• هزينه - لمينت (لمينيت) هاي پرسلين معمولا نسبت به ونير هاي ديگر مانند كامپوزيت گرانتر هستند.

• ثابت تا پايان عمر - زماني كه ونير پورسلين را روي دندان‌هاي خود كاشتيد بايد براي تمام عمر آنها را نگه داريد و نمي‌توانيد مجددا دندان هاي طبيعي خود را داشته باشيد. به همين علت به منظور ترميم يا جايگزين كردن آنها همواره بايد هزينه هايي را متحمل شويد.

• ساييدگي دندان هاي فك مقابل - اگر دندان قروچه مي كنيد خطر ساييده شدن دندانهاي فك مقابل با لمينت (لمينيت) هاي سراميكي وجود دارد. چون لمينت (لمينيت) ها از سراميك بسيار سخت تهيه مي شوند و مي توانند موجب سايش دندانهاي طبيعي شوند.

هزينه ونير لمينيت

هزينه لمينت بسته به اينكه چه تعداد از دندان ها را شامل مي شود و دندانها در كدام ناحيه از فك قرار دارند؛ متغير است. لمينت هاي سراميكي ظاهر شفاف و بسيار زيبايي دارند و شباهت آنها به دندانهاي طبيعي بسيار بيشتر از كامپوزيت هاست؛ به همين علت هزينه لمينت كردن نسبت به كامپوزيت نيز بيشتر است.

تاريخچه لمينيت پرسلين

در سال ۱۹۸۲ دكتر سيمنسن توانست از روش دكتر فكور براي ساخت ونير  هاي پرسلين اي استفاده كند. او از اسيد هيدروفلوريك براي چسباندن ونيرهاي پرسلين دندان استفاده كرد. از آن سال به بعد تحقيقات گسترده اي در خصوص ونير هاي پرسلين آغاز گرديد و اين روش درمان زيبايي روز به روز گسترش بيشتري پيدا كرد.

منبع: كلينيك دندانپزشكي دكتر محمدي

كاشت ايمپلنت دندان يكي از بهترين تصميماتي است كه مي‌توانيد براي رسيدن به لبخندي زيبا و كارآمد بگيريد. زماني كه ايمپلنت دندان به طور كامل بهبود يافت فقط كافيست تاج دندان روي آن سوار شود تا از داشتن لبخندي جذاب و طبيعي لذت ببريد و به طور كلي فراموش كنيد كه يك ريشه و تاج مصنوعي در دهان داريد. مطمئن باشيد كه كاشت ايمپلنت دندان حسي طبيعي را به شما القا خواهد كرد اما براي رسيدن به اين نتيجه فوق‌العاده و مطلوب بايد مدت‌زماني انتظار بكشيد تا عمل جراحي ايمپلنت بهبود يافته و بتوان تاج اين دندان دائمي را روي آن سوار كرد.

بعد از كاشت ايمپلنت دندان بايد مدت زماني منتظر بمانيد تا فرآيند بهبود طي شود. زمان بهبود و ريكاوري در هر فرد متفاوت است و عوامل مختلفي وجود دارد كه روي اين زمان بهبود بعد از كاشت ايمپلنت‌هاي دنداني تاثير گذار است:

1- فرايند اسئواينتگريشن (Oseointegration)

اسئواينتگريشن يا فرايند جوش خوردن استخوان با پايه ايمپلنت پيش از سوار كردن تاج دندان مصنوعي بايد به طور كامل انجام گيرد. زمان مناسبي بايد بگذرد تا فرايند اسئواينتگريشن به طور كامل انجام گيرد. جوش خوردن استخوان فرآيندي است كه موجب اتصال فيكسچر و استخوان فك شده و در حقيقت پايه ايمپلنت در استخوان فك را ثابت نگه مي دارد تا بتواند از تاج دندان مصنوعي حمايت كند. چون پايه ايمپلنت به طور مستقيم به استخوان فك جوش ميخورد طي كردن اين مدت زمان ريكاوري و بهبود بسيار مهم است. در غير اين صورت عمل كاشت ايمپلنت با شكست مواجه خواهد شد.

زماني كه پس از از طي چند ماه جوش خوردن استخوان فك با ايمپلنت انجام گرفت مي توان تاج دندان را با اطمينان كامل روي پايه سوار كرد تا بيمار بدون هيچ مشكلي بتواند از دندان ايمپلنت شده جديد مثل دندان طبيعي خود استفاده كند. فرايند جوش خوردن استخوان در افراد مختلف متفاوت است و معمولاً بين ۴ تا ۶ ماه زمان مي برد.

2- كشيدن دندان

در صورتي كه بيمار هنوز ريشه دندان قبلي را خارج نكرده باشد؛ معمولاً دندانپزشك پس از كشيدن دندان از بيمار مي خواهد كه حدود ۳ تا ۶ ماه منتظر بماند تا بافت هاي اطراف كمي بهبود يابند و سپس عمل كاشت ايمپلنت انجام شود. هر چند مي توان كاشت پايه ايمپلنت را همزمان با كشيدن دندان دان انجام داد اما بايد توجه داشته باشيد كه برخي از بيماران كانديد مناسبي براي كاشت ايمپلنت بلافاصله پس از كشيدن دندان نيستند. دندانپزشك با بررسي شرايط سلامت عمومي، سلامت دهان و دهان و شرايط فيزيكي فرد تصميم مي گيرد كه آيا مي توان كاشت ايمپلنت را همزمان با كشيدن ريشه دندان انجام داد يا خير. 

3- پيوند استخوان

در صورتي كه تراكم استخوان فرد براي كاشت پايه ايمپلنت در محل دندان از دست رفته كافي نباشد؛ پيوند استخوان انجام مي گيرد. در برخي موارد نيز رتفاع استخوان به عنوان مثال در فك بالا كه حفرات سينوسي در آن قرار گرفته‌اند؛ براي كاشت سينوس مناسب نيست و در نتيجه بايد عمل ليفت سينوس انجام گيرد. انجام هر كدام از اين عمل‌هاي جراحي حدود ۴ تا ۶ ماه زمان انتظار را براي كاشت ايمپلنت افزايش خواهد داد. چون پيش از اقدام به كاشت ايمپلنت‌هاي دنداني بايد بافت‌هاي زير آن به طور كامل بهبود يافته باشند و استخوان ارتفاع طرح كافي براي قرارگرفتن فيكسچر را داشته باشد.

4- سلامت عمومي و شرايط فيزيكي

سرعت بهبود زخم و ترميم بافتهاي دهان و دندان بيماران نقش مهمي در تعيين زمان سوار كردن تاج دندان ايفا مي كند. به همين علت سلامت عمومي بيمار، روند بهبود و تعداد دندان هايي كه قرار است ايمپلنت شوند از عواملي است كه بايد براي تعيين برنامه زمانبندي كاشت پايه ايمپلنت و سوار كردن پروتز دندان مصنوعي آن در نظر گرفته شود.

​

نحوه تعيين زمان بندي سوار كردن تاج دندان

به طور معمول بيماران بايد حدود ۳ تا ۶ ماه زمان براي بهبود ريشه مصنوعي يا پايه ايمپلنت كه در استخوان فك كاشته شده در نظر بگيرند. هرچند اين مدت زمان به نظر طولاني مي رسد اما با توجه به كارايي نهايي ايمپلنت ها انتظار اين مدت زمان ارزشش را دارد.

پس از گذشت مدت زمان بهبود و ريكاوري پايه ايمپلنت، اباتمنت روي ريشه مصنوعي سوار شده و قالبي از آن براي ايجاد دندان هاي جديد گرفته مي شود. به اين ترتيب شخص مي ‌تواند با كمك ايمپلنتولوژيست، رنگ شكل و ظاهر تاج دندان را به نحوه دلخواه خود تعيين كند.

سوار كردن تاج دندان مصنوعي روي پايه‌هاي ايمپلنت را مي توان در سه زمان مختلف انجام داد:

• فرايند بارگذاري فوري

فرايند بارگذاري فوري به اين معني است كه اباتمنت يا همان پروتز دندان مصنوعي در همان مرحله كاشت پايه ايمپلنت روي آن سوار مي شود.

اين روش كه جديدا ابداع شده و به ايمپلنت فوري يا ايمپلنت يك روزه معروف است كه با هدف كوتاه كردن زمان انتظار بيماران طراحي شده است. اما اكثر دندانپزشكان ترجيح مي‌دهند كه از همان روش كاشت ايمپلنت استاندارد استفاده كنند. چون جوش خوردن پايه ايمپلنت به استخوان فك مهم‌تر از انتظار بيمار در دوره بهبود و ريكاوري بدون تاج دندان است.

• بارگزاري سريع 

بارگذاري سريع به اين معني است كه اباتمنت ها و تاج دندان حدوداً يك تا دوازده هفته پس از عمل جراحي كاشت ايمپلنت روي پايه ها سوار شوند.

اين دو روش بارگذاري محدوديت هاي خاص خود را دارند. هم روش بارگذاري سريع و هم در روش بارگذاري فوري، دندان پزشك پروتز دندان مصنوعي موقتي را براي مدت زمان كوتاهي تا آماده شدن تاج دندان اصلي روي ايمپلنت ها سوار مي‌كند.

در اين مدت ايمپلنت فرصت دارد تا با استخوان فك جوش بخورد و دندانپزشك نيز نحوه صحيح جوش خوردن آن را بررسي خواهد كرد تا زماني كه پروتز دندان مصنوعي دائمي ساخته شود.

• بارگذاري با تاخير

بارگذاري با تاخير معمولترين روش سوار كردن پروتز دندان مصنوعي روي پايه هاي ايمپلنت است. در اين روش بيمار سه تا شش ماه منتظر مي‌ماند تا پايه ايمپلنت و طور كامل با استخوان فك جوش خورده و فرايند اسئواينتگريشن تكميل شود.

پيش از اتصال اباتمنت هاف دندانپزشك پايه هاي ايمپلنت را چك مي كند تا به درستي با استخوان فك جوش خورده باشند.

حقيقت اين است كه تكميل فرايند اسئواينتگريشن به زمان بستگي دارد و زماني كه اولين نشانه هاي جوش خوردن ايمپلنت به استخوان فك طي چند هفته مشاهده شد؛ اتصال پايدار طي چند ماه يا حتي يك سال بعد ايجاد خواهد گرديد. بنابراين فرايند جوش خوردن استخوان فك با ايمپلنت پس از سوار كردن تاج دندان مصنوعي روي پايه ايمپلنت نيز ادامه خواهد يافت.

تنها دليل انتظار براي سوار كردن تاج دندان مصنوعي روي پايه ايمپلنت هم تكميل اين فرآيند است تا تاج دندان مصنوعي بار اضافه روي پايه‌هاي ايمپلنت وارد نكرده و موجب شكست روش كاشت ايمپلنت نشود.

چه مدت طول مي كشد تا بتوان تاج دندان مصنوعي را روي پايه ايمپلنت سوار كرد؟

بعد از انجام عمل كاشت ايمپلنت، استخوان فك شما شروع به رشد كردن اطراف پايه خواهد كرد. ريشه تيتانيومي كاشته شده به اين ترتيب به استخوان فك شما جوش ميخورد و بدن در حال انجام فرايندي براي تشخيص اين ريشه تيتانيومي جديد به عنوان استخوان فك شما و رشد دادن استخوان اطراف آن است.

اگر با ظاهر ناخوشايند جاي خالي دندانتان در مدتي كه ايمپلنت بايد جوش بخورد مشكل داريد؛ مي توانيد از دندانپزشك بخواهيد تا يك تاج موقتي روي پايه ايمپلنت سوار كند. به اين ترتيب محل كاشت ايمپلنت خالي باقي نمي ماند. سوار كردن تاج دندان موقتي اين مزيت را دارد كه ذرات غذايي در محل خالي تجمع نمي يابند و از ايجاد عفونت جلوگيري مي كند. البته معمولاً پس از كاشت ايمپلنت يك هيلينگ كپ در محل عمل جراحي قرار داده مي شود. اين پروتز موقتي بسيار كوچكتر از دندان شما است چون پايه ايمپلنت هنوز آمادگي كامل براي تحمل كردن وزن تاج دندان مصنوعي اصلي را ندارد.

چه مراحلي پس از كاشت ايمپلنت بايد طي شود تا تاج دندان مصنوعي اصلي روي پاي سوار شود؟

1- دندانپزشك احتمالاً از شما مي‌خواهد پيش از اينكه زمان سوار شدن تاج دندان مصنوعي است فرا برسد دو جلسه ديگر به مطب مراجعه كنيد. در اين مدت نحوه بهبود لثه و بافت استخوان جوش خوردن با اين پايه ايمپلنت توسط دندانپزشك بررسي مي كرد.

2- دندانپزشك قالب هايي از نحوه گاز زدن شما براي ايجاد تاج دندان دائمي تهيه مي كند تا تاج دندان دائمي به درستي با ساير دندان‌هاي شما هم تراز باشد و مشكلي هنگام جويدن يا گاز زدن غذاها براي شما ايجاد نشود.

3- بعد از اينكه محل عمل جراحي كاشت ايمپلنت به طور كامل بهبود يافت و پايه به استخوان فك جوش خورد؛ زمان سوار كردن تاج دندان مصنوعي فرا رسيده است كه بايد روي اباتمنت قرار بگيرد.

4- بسته به تصميم شما و دندانپزشك ممكن است تاج دندان دائم به صورت يك تاج دندان مستقل يا در صورتي كه چند دندان خود را از دست داده باشيد به صورت بريج بر پايه ايمپلنت يا اوردنچر يا به صورت پروتز دندان مصنوعي متحرك روي پايه‌هاي ايمپلنت سوار شود. 

زمان بهبود پس از كاشت پايه ايمپلنت چقدر است؟

در برخي افراد بافتهاي استخواني و بافت لثه اطراف محل كاشت ايمپلنت سريع‌تر بهبود يافته و استخوان فرد به سرعت با پايه ايمپلنت جوش مي‌خورد. در نتيجه طي چند ماه شرايط دهان و دندان براي سوار كردن پروتز دندان مصنوعي آماده است. در صورتي كه مشكلاتي مانند ديابت، سيگار كشيدن، بيماري هاي سيستم ايمني و غيره را داشته باشيد؛ ممكن است زمان بهبود و ريكاوري شما بيش از حالت عادي طول بكشد و حتي پس از 6 ماه نيز پايه ايمپلنت آمادگي لازم براي تحمل بار وارد شده از طرف تاج دندان را نداشته باشد. ايمپلنتولوژيست با بررسي تمامي شرايط تنها زماني تاج دندان مصنوعي را روي ايمپلنت قرار مي دهد كه از موفقيت كاشت آن اطمينان كامل حاصل كند.

در هر صورت چند ماه بايد بگذرد تا دندانپزشك تشخيص دهد كه فرايند اسئواينتگريشن به طور كامل انجام گرفته است. طي انجام اين فرآيند، ايمپلنت به طور كامل جوش خورده و استحكام كافي براي حمايت از پروتز دندان مصنوعي را ايجاد مي كند. پس از تكميل اين فرآيند دندانپزشك تاج دندان دائمي را روي پايين نصب كرده و بيمار مي تواند باقي عمر خود را را از زيبايي و عملكرد ايمپلنت دندان لذت ببرد.

بنابراين زمان مورد نياز بين عمل جراحي دندان و كاشته سوار كردن تاج دندان به عوامل زير بستگي دارد:

• سرعتي كه بافت‌هاي دهان بهبود مي‌يابد

• سلامت عمومي بدن و سرعت ريكاوري بدن 

• تعداد ايمپلنت هاي دنداني كه بايد كاشته شود

• محل كاشت ايمپلنت هاي دندان

چرا مدت زمان انتظار بين كاشت پايه ايمپلنت و سوار كردن تاج دندان مصنوعي طولاني است؟

براي اينكه پايه ايمپلنت بتواند به طور دائم پايدار باقي بماند؛ بايد استخوان روي سطح ايمپلنت رشد كند. اين فرايند جوش خوردن استخوان يا اسئواينتگريشن نام دارد. جوش خوردن استخوان به صورت تشكيل يك سطح مستقيم بين پايه ايمپلنت و استخوان بدون وجود هيچ گونه بافت نرم بين آنها تعريف مي شود. در ايمپلنتولوژي، اسئواينتگريشن به اين معني است كه استخوان فك دقيقاً تا سطح ايمپلنت بدون وجود هيچ گونه لايه بافت نرمي رشد مي كند. پس از اينكه اسئواينتگريشن كامل شد؛ ايمپلنت كاملا مستحكم توسط استخوان در جاي خود ثابت نگه داشته مي شود. تكميل اين فرايند چندين ماه طول مي كشد كه به عوامل زير بستگي دارد:

• جنس ايمپلنت

ايمپلنت هاي دنداني از جنس فلزي، سراميك (زيركونيا) و مواد پليمري ساخته مي شوند كه پايه و اساس تمام آنها معمولاً تيتانيوم است. تا امروز تيتانيوم به سبب سازگاري كه جهت اتصال سطح آن به استخوان فك دارد بيشترين كاربرد را در ساخت پايه ايمپلنت داشته است.

اما ايمپلنتهاي دنداني زير كنيا نيز اخيراً كاربرد گسترده اي پيدا كرده اند. هرچند كه اين جنس پايه ايمپلنت تقريباً جديد است اما انواع مختلفي از ايمپلنت ها در حال طراحي و توليد از اين جنس هستند.

• زمان بارگذاري

زمان بار گذاري به زماني گفته مي شود كه دندان مصنوعي روي پايه هاي ايمپلنت قرار ميگيرد. در اصطلاح عموم در صورتي كه پيش از تكميل فرايند جوش خوردن يا اسئواينتگريشن، بار زيادي روي پايه ايمپلنت وارد شود؛ كاشت ايمپلنت با شكست مواجه خواهد شد. چون پايه قادر به تحمل بار اضافي نخواهد بود.

منبع: كلينيك دندانپزشكي دكتر محمدي

مواد و روش ها: شصت بيمار كه دندان خود را از دست داده بودند و تاج باقيمانده آنها در بالاي كانال فك، ارتفاعي به اندازه هفت تا هشت ميلي متر و ضخامتي به اندازه حداقل 5.5 ميلي متر داشت (اندازه گيري شده به كمك سي تي اسكن)، به طور رندوم به دو گروه تقسيم شدند. براي يك گروه از آنها يك تا سه ايمپلنت 6.6 ميلي متري و براي گروه ديگر ايمپلنت 9.6 ميلي متري يا بلندتر در استخوان فك تقويت شده به صورت عمودي، كاشته ميشد. استخوان فك آنها با بلوك هاي استخواني غير آلي گاوي پوشيده شده با عايق هاي قابل جذب، تقويت شده بود.  پيوندهاي استخوان 5 ماه قبل از كاشتن ايمپلنت قرار داده شده بوده و به آنها براي بهبودي زمان داده شده بود. چهار ماه پس از قراردادن پروتزهاي آكريليك موقت ، آنها توسط پروتزهاي فلزي و سراميكي دائمي جايگزين شدند. نتيجه اين اقدامات: عدم موفقيت كاشت ايمپلنت و پروتز؛ عوارض؛ و تغييرات در بافت استخوان حاشيه اي ايمپلنت. تمام بيماران تا پنج سال پس از كاشت ايمپلنت تحت بررسي بودند.

نتايج: پنج سال پس از كاشت، 8 تا از بيماران انصراف دادند (3 تا از گروهي كه ايمپلنت هاي كوتاهتر دريافت كرده بودند و پنج تا از گروه ديگر كه استخوان فكشان تقويت شده بود). در مورد دوتا از بيماران تقويت استخوان فك با شكست مواجه شد و درنتيجه فقط ايمپلنت هاي 6.6 ميلي متري ميتوانست براي آنها كاشته شود. از لحاظ آماري، تفاوت خاصي در تعداد شكست پروتز و ايمپلنت در دو گروه ديده نميشد. در گروه با ايمپلنت كوتاهتر، 5 تا از پروتزها در 4 بيمار و در گروه ديگرپنج پروتز در پنج بيمار با شكست مواجه شدند. پنج تا از ايمپلنت هاي كوتاه تر در سه بيمار و سه ايمپلنت بلندتر در سه بيمار شكست خوردند. هر دو گروه در نهايت دچار تحليل استخوان محل ايمپلنت شدند. پنج سال پس از كاشت ايمپلنت، گروهي كه ايمپلنت هاي كوتاه داشتند، به طورميانگين، استخوان محل ايمپلنت شان حدود 1.49 ميلي متر تحليل رفت. در مقابل، اين عدد در گروه ديگر حدود 2.34 ميلي متر بود. ايمپلنت هاي كوتاه نسبت به ايمپلنت هاي بلند بسيار كمترباعث تحليل رفتن استخوان محل ايمپلنت شدند. 

جمع بندي: وقتي استخوان باقيمانده بالاي كانال فك بين 7 تا 8 ميلي متر باشد، ايمپلنت هاي 6.6 ميلي متري انتخاب بهتري نسبت به تقويت عمودي قسمت هاي خلفي فك آتروفيك هستند، چرا كه درمان سريعتر، ارزان تر و داراي عوارض كمتري است. شايد بررسي هاي طولاني تر براي تاييد اين نتايج لازم باشند، اما با اين حال در اين بررسي ميان مدت، ايمپلنت هاي كوتاه حداقل به اندازه ايمپلنت هاي بلندتر كه در استخوان فك تقويت شده كاشته ميشوند، خوب هستند. 

​

مقدمه

ايمپلنت هاي كوتاه، وقتي كه ارتفاع استخوان به قدري باشد كه امكان كاشت ايمپلنتي با طول بيشتر از 7 ميلي متر وجود نداشته باشد، ميتوانند جايگزيني براي عمل هاي تقويت عمودي باشند. با اين وجود ، بررسي هاي بيشتر از 3 سال به استثناء يك آزمايش 10 ساله كه ايمپلنت هاي 11 ميلي متري را به عنوان ايمپلنت "كوتاه" در نظر ميگرفت ، هنوز هم انجام نشده است. در صورتي كه ارتفاع باقيمانده استخوان فك پايين كمتر از 10 ميليمتر باشد، پروتزهاي پشتيباني شده توسط ايمپلنت در معرض خطر بيشتري براي شكست قرار مي گيرند ، بنابراين روش هاي تهاجمي تر يا براي تقويت عمودي استخوان و يا براي جابجايي عصب تحتاني بطني  براي ايجاد امكان كاشت ايمپلنت هاي بلندتر انجام مي شود. در حالي كه نشان داده شده است كه مي توان استخوان را به صورت عمودي با روشهاي مختلفي تقويت كرد ، اين تكنيك ها با عوارض قابل توجهي بعد از عمل همراه هستند، مي توانند گران باشند و به مدت طولاني درمان (حداكثر 1 سال) نياز دارند. در مقابل، اثربخشي روشهاي انتقال عصب هيچگاه در آزمايشات مقايسه اي مناسب ارزيابي نشده است. جابه جايي عصب نيازمند مهارت و تكنيك بسيار بالايي است و مي تواند باعث از بين رفتن دائمي حساسيت عصبي همراه باشد، بنابراين امروزه به ندرت مورد استفاده قرار مي گيرد.

ايمپلنت هاي كوتاه درصورتي كه ميزان موفقيت يكساني داشته باشند، مي توانند جايگزين ساده تر، ارزان تر و سريع تر براي تقويت عمودي استخوان باشند. تعريف ايمپلنت هاي كوتاه بحث برانگيز است زيرا برخي از نويسندگان ايمپلنت هاي كوتاه را با طول 7 mm تا 10 mm13 را در نظر مي گيرند، در حالي كه ساير نويسندگان ايمپلنت هاي "كوتاه" را با طول طراحي شده براي قرارگيري در استخوان از 8 mm يا كمتر در نظر مي گيرند. با اين وجود ، معمولاً براي ايمپلنت هاي 7 ميلي متري يا كوتاه تر به اندازه ايمپلنت هاي بلند ممكن است پيش بيني طولاني مدت خوبي نشود. در حالي كه استفاده از كاشت هاي بلند تر هنگامي كه ارتفاع استخوان اجازه اين كار را مي دهد معقول است ، هنوز معلوم نيست كه چگونه مي توان در فكي با ارتفاع استخوان باقيمانده بين 5 تا 8 ميلي متر، عمل كاشت ايمپلنت را انجام داد. آزمايشات با بررسي هاي حداكثر 1 ساله پس از كاشت ايمپلنت نشان مي دهد كه ايمپلنت هاي كوتاه ممكن است جايگزين خوب يا حتي بهتري براي ايمپلنت هاي بلندتر كه در استخوان فك تقويت شده به صورت عمودي كاشته ميشوند، باشند. با اين حال ، بررسي هاي تا 3 سال پس از كاشت هنوز هم براي توصيه به استفاده از ايمپلنت هاي كوتاه خيلي مدت مي دارند ، زيرا پيش بيني هاي طولاني مدت براي آنها عملاً ناشناخته است. بنابراين بررسي هاي طولاني تر ، به طور ايده آل تا 10 سال مورد نياز است. هدف از اين كارآزمايي كنترل شده تصادفي ، مقايسه نتايج آزمايشهاي با پروتز جزئي پشتيباني شده توسط ايمپلنت هاي 6.6 ميلي متري با پروتز هاي پشتيباني شده با ايمپلنت هاي 9.6 ميلي متري مشابه كه در استخوان فك تقويت شده عمودي توسط بلوك استخواني غيرآلي گاوي قرار ميگيرند، است. تحقيق حاضر داده ها را تا 5 سال پس از كاشت گزارش مي دهد. تحقيقات قبلي داده ها را در 5 ماه، 1 سال و 3 سال پس از كاشت گزارش كردند. در انتشارات قبلي همين مطالعه، ارتفاع هاي متفاوتي براي ايمپلنت ها گزارش شده بود: 7 ميلي متري و 6.3 ميلي متري بررسي شده به ترتيب در 5 ماه ، 1 و 3 سال پس از كاشت. اين به دليل اطلاعات گيج كننده ارائه شده توسط توليدكننده بود: ارتفاع واقعي كاشت هاي كوتاه از راس تا محل اتصال تاج و ريشه كه به طور بالقوه با استخوان در ارتباط است 6.6 ميلي متر است. اين سوء تفاهم به دليل اين بود كه سازنده، هنگام توصيف طول كل كاشت هاي خود، در اندازه گيري قد، شش ضلعي خارجي را نيز در نظر گرفته بود. اين نبايد براي محاسبه طول دقيق ايمپلنت كامل در نظر گرفته شود زيرا شش ضلعي خارجي كه براي اتصال ايمپلنت استفاده مي شود، با استخوان تماس پيدا نمي كند.

مواد و روش ها

هر بيمار كه شرايط از دست دادن جزئي دندان در فك پايين خلفي، داشتن ارتفاع استخوان باقيمانده از 7 ميلي متر تا 8 ميلي متر و ضخامت حداقل 5.5 ميلي متر بالاتر از كانال آلوئول تحتاني و نياز به 2 تا 3 ايمپلنت مجاور را داشت، كه 18 ساله يا مسن تر بود و قادر به امضاء فرم رضايت آگاهانه بود، شرايط لازم براي شركت در اين مظالعه را داشت. صلاحيت بيمار از نظر ابعاد استخوان در بالاي كانال تحتاني آلوئولار در اسكن توموگرافي كامپيوتري (CT) تعيين ميشد. در صورت وجود هر يك از شرايط زير ، بيماران در مطالعه پذيرفته نشدند:

1. موارد عمومي منع جراحي كاشت ايمپلنت

2. كمتر از 1 سال قبل در معرض تابش راديواكتيو در ناحيه سر و گردن قرار داشته باشد

3. تحت شيمي درماني براي تومورهاي بدخيم

4. تحت درمان يا درمان شده توسط آمينو بيس فسفونات داخل وريدي 

5. مبتلا به پريودنتيت درمان نشده يا داشتن بهداشت ضعيف دهان 

6. ديابت كنترل نشده

7. باردار يا شيرده

8. مصرف كننده مواد مخدر

9. مشكلات روان پزشكي يا داشتن انتظارات غيرواقعي از نتايج آزمايش

10. عفونت حاد در ناحيه اي كه براي قرار دادن ايمپلنت در نظر گرفته شده است.

11.  بيماران شركت كننده در آزمايشات ديگر، در صورت عدم رعايت پروتكل اين آزمايش.

12. داشتن محل كشيده شدن دندان با كمتر از 3 ماه زمان براي بهبودي

بيماران مطابق آنچه اعلام كردند به سه گروه تقسيم شدند:

غير سيگاري ها؛ افراد سيگاري متوسط (حداكثر 10 سيگار در روز)؛ و افراد سيگاري شديد (بيش از 10 سيگار در روز). بيماران در سه روش مختلف توسط افراد يكسان استخدام و تحت درمان قرار گرفتند (پيترو فليس(Pietro Felice )تمام مراحل جراحي وپائولو سنسي( Paolo Censi) تمام مراحل عمل را با استفاده از روشهاي مشابه و استاندارد انجام دادند). 

در اين آزمايش از اصول مندرج در اعلاميه هلسينكي (Declaration of Helsinki) در مورد تحقيقات باليني مربوط به افراد انساني پيروي شد. قبل از ثبت نام در جلسه ، كليه بيماران توضيحاتي دريافت و فرم رضايت نامه كتبي را امضا كردند. پس از گرفتن رضايت بيماران، بيماران واجد شرايط به طور رندوم به دو گروه براي دريافت ايمپلنت هاي با 6/6 ميلي متر طول و يا يك بلوك درهم تنيده استخوان غير آلي گاوي (Bio-OSS) ، تا امكان قرار دادن ايمپلنت هاي شناسايي حداقل 9/9 ميلي متر طول وجود داشته باشد، تقسيم شدند. 

از مدلهاي مطالعه براي برنامه ريزي ميزان تقويت عمودي مورد نياز بيماران استفاده شد. در طي 10 روز قبل از تقويت استخوان و قرار دادن ايمپلنت، بيماران حداقل يك جلسه از دستورالعمل هاي بهداشت دهان و دندان را گذراندند و در صورت لزوم به صورت حرفه اي تعمير و نگهداري پريودنتال دريافت كردند.

قبل از انجام عمل تقويت استخوان فك ، بيماران 1 گرم آموكسي سيلين و اسيد كلاوولانيك اسيد (يا اريترومايسين 500 ميلي گرم در صورت حساسيت به پني سيلين) از شب قبل از كاشت ايمپلنت، دو بار در روز ، به مدت 7 روز دريافت كردند. تمام بيماران تحت بي حسي موضعي با استفاده از articain با آدرنالين 1:100000 تحت درمان قرار گرفتند. هيچ آرام بخش داخل وريدي استفاده نشد.

در پروسه تقويت استخوان، از يك الگوي جراحي براي نشان دادن موقعيت برنامه ريزي شده ايمپلنت استفاده شد. برش پاراكرستال (paracrestal incision) از طريق ناحيه باكال (buccal area)، با توجه به وجود عصب، براي ظاهر كردن ريج آلوئول انجام شد. يك mucoperiosteal flap با دقت در طرف باكال جمع شد و سعي در به حداقل رساندن تنش در عصب داشت. استئوتومي افقي تقريباً 2 ميلي متر تا 4 ميلي متر بالاتر از كانال فك پايين با استفاده از يك وسيله پيزو جراحي (دستگاه مكترون پيزو جراحي؛ مكترون، كاراسكو جنوا، ايتاليا) انجام شد، با دقت بسيار تا باعث آسيب به پريوستوز زباني نشود. دو برش مورب ايجاد شد كه برش مزيال حداقل 2 ميلي متر از آخرين دندان در قوس فاصله داشت. ارتفاع قطعه استئوتومي حداقل 3 ميلي متر بايد باشد تا خطر شكستگي تصادفي آن هنگام قرار دادن پيچ تثبيت كننده به حداقل برسد. سپس اين بخش در يك جهت تاج بلند شد و يك بلوك Bio-Oss به ارتفاع و شكل مورد نظر برش زده شد ، در بين قطعه بلند شده و استخوان بازال قرار گرفت و با پيچ ها و صفحه هاي كوچك (ميني پليت) تيتانيومي هم به استخوان بازال وهم بع استخوان گردن فيكس شد. شكاف ها با ذرات Bio-Oss پر شدند. منطقه پيوند زده شده با يك پوشش قابل جذب پوشانده شد. برش هاي دوره اي براي رهاسازي فلپ ها به صورت مورد نياز به صورت كرونال انجام شد و فلپ ها به وسيله بخيه هاي Vicryl 4.0 بخيه زده شدند تا برش ها به طور كامل بسته شدند.

​

​

ايبوپروفن 600 ميلي گرم تجويز شد تا 2 تا 4 بار در روز در طول وعده هاي غذايي به همان اندازه كه لازم است مصرف شود. به بيماران دستور داده شد كه به مدت 2 هفته از ژل كورسوديل 1٪ 2 باردر روز استفاده كنند و سپس با  كلرهگزيدين 0.2 دهانشان را تا دو ماه و دوبار در روز شستشو دهند ، رژيم غذايي نرم به مدت 1 هفته داشته باشند تا از مسواك زدن و ايجاد درد در محل جراحي جلوگيري شود. استفاده از پروتزهاي قابل جابجايي مجاز نبود. بيماران بعد از 3 روز ويزيت شده و بخيه ها بعد از 10 روز برداشته شدند. تمام بيماران كه عمل تقويت عمودي انجام دادند براي معاينه اضافي بعد از عمل 1، 2، 3 و 4 ماه پس از عمل ويزيت شدند. پنج ماه بعد از عمل، يك سي تي اسكن براي برنامه ريزي براي قرار دادن ايمپلنت گرفته شد، ميني پليت ها برداشته شدند، knife edge ridge صاف شدند تا در صورت لزوم به ضخامت حداقل 5.5 ميلي متر برسند ، و ايمپلنت ها تحت بي حسي موضعي كاشته شدند. دو گرم آموكسي سيلين (يا اريترومايسين 500 ميلي گرم) 1 ساعت قبل از قرار دادن ايمپلنت به بيماران داده شد. دو تا سه ايمپلنت 6.6 ميلي متري (گروه ايمپلنت كوتاه) يا ايمپلنت هاي بلند تر 9.6 ميلي متري يا بيشتر (گروه با استخوان فك تقويت شده) تحت هدايت پروتز با استفاده از يك الگوي جراحي بعد از برش تاج و بالابردن فلپ در استخوان فك كاشته شدند. از ايمپلنت هاي نانوتايت (Nanotite) با ديواره هاي موازي با قطر 4 ميلي متر با اتصال خارجي، ساخته شده از آلياژ تيتانيوم (Ti6Al4V) استفاده شد. ايمپلنت هاي نانوتايت ديواره هاي دوتايي هستند و تا حدودي (حدود 50٪ سطح) با كريستال هاي كلسيم فسفات نانو پوشش داده مي شوند. اين روش اصلاحات سطح DCD (discrete crystalline deposition) ناميده مي شود. جراح براي گروه تست از ايمپلنت هاي 6.6 ميلي متري استفاده كرد ، و ايمپلنت هاي بلند تر (9.6 ميلي متر ، 11.2 ميلي متر ، 12.6 ميلي متر و 14.6 ميلي متر) براي گروه تقويت شده استفاده شد. روش استاندارد كاشت آنطور كه توسط سازنده توصيه شده استفاده شد. براي آماده سازي محل كاشت از مته هايي با قطر افزاينده (2 ميلي متر، 2.8 ميلي متر و 3.5 ميلي متر) استفاده شد. محل هاي كاشت ايمپلنت كمي آماده شده و واحد جراحي با گشتاور 25 Ncmتنظيم شد. در همه موارد ، سر ايمپلنت ها به صورت سوپراكرستال (supracrestal) قرار داده شد به گونه اي كه گردن ايمپلنت (ارتفاع 0.6 ميلي متر) در استخوان قرار نگيرد. پيچ هاي جلويي قرار داده شده و ايمپلنت كاشته شد. بسته شدن فلپ با ويكريل 4.0 انجام شد. راديوگرافي داخل دهاني با تكنيك موازي صورت گرفت. در مواردي كه سطح استخوان اطراف ايمپلنت هاي مطالعه پنهان بوده و يا تخمين زدن مشكل بود، راديوگرافي دوم انجام شد.  ايبوپروفن 600 ميلي گرم 2 تا 4 بار در روز در طول وعده هاي غذايي تا زماني كه لازم باشد تجويز شد. به بيماران دستور داده شد كه به مدت 1 هفته 2 بار در روز و هربار به مدت يك دقيقه از 0.2 دهانشويه كلرهگزيدين استفاده كنند، به مدت 1 هفته رژيم غذايي نرم و از مسواك زدن و ايجاد تروما در محلهاي جراحي خودداري كنند. پروتز قابل جابجايي مجاز نبود. بعد از 10 روز بخيه ها برداشته شدند.

پس از گذشت 4 ماه از بهبودي ، ايمپلنت ها در معرض آزمايش قرار گرفتند و به صورت دستي براي پايداري آزمايش شدند. ترميمهاي موقت آكريليك با پيچ ثابت كه بطور محكم با ايمپلنت پيوند برقرار ميكنند ، بر روي اتصالات پيش ساخته (Biomet 3i) قرار داده شدند. سطوح اكلوزال با دندان هاي مخالف تماس كمي داشتند. راديوگرافي داخل دهاني از ايمپلنت ها گرفته شد. چهار ماه پس از قرار دادن پروتزهاي موقتي ، ايمپلنت ها براي بررسي پايداري به صورت دستي آزمايش شدند. سپس ترميم هاي فلزي و سراميكي با سيم ثابت يا موقت براي پيوند خوردن به ايمپلنت با سطح اكلوزال سراميكي بر روي اتصالات UCLA مبتني بر تيتانيوم (Biomet 3i) قرار داده شد.

بيماران در كل مدت اين مطالعه در يك برنامه بهداشت دهان و دندانثبت نام شدند و هر 4 ماه بازديد ميشدند. پيگيري هاي انجام شده توسط ارزيابي كننده هاي متفاوتي (جراردو پلگرينو؛ اليسا سواردي، كارلو باروسس) به همراه جراح انجام شد.

اين مطالعه اين فرضيه را كه تفاوتي در نتايج دو گروه وجود ندارد در مقابل فرضيه مخالف (كه نتايج ايمپلنت هاي دو گروه متفاوت است) تست كرد.

نتايج مشاهده شده:

1. عدم موفقيت پروتز: پروتز برنامه ريزي شده اي كه به دليل نارسايي (هاي) كاشت ايمپلنت امكان قرار دادن آن وجود نداشت ، از بين رفتن پروتز به دليل عدم موفقيت كاشت ايمپلنت و نبود امكان بازسازي پروتز به دلايل متفاوت.

2. عدم موفقيت ايمپلنت: جابه جايي ايمپلنت ، خارج كردن ايمپلنتهاي پايدار به دليل تحليل رفتن استخوان يا عفونت و هرگونه عوارض فيزيكي كه باعث ميشود ايمپلنت قابل استفاده نباشد (به عنوان مثال شكستن ايمپلنت). پايداري ايمپلنت ها جداگانه در تحويل آزمايشگاه هاي موقت (4 ماه پس از قرار دادن ايمپلنت)، در زمان تحويل پروتزهاي دائمي (4 ماه پس از تحويل پروتزهاي موقت) و در 1 ، 3 و 5 سال پس از كاشت ايمپلنت با محكم كردن پيچ هاي اتصال با گشتاور 15Ncm اندازه گيري شد.

3. هر عارضه بيولوژيكي يا عوارض قرار دادن پروتز

4. زمان (روزهاي) لازم براي بهبودي كامل ازلحاظ رواني بعد از عمل تقويت استخوان فك(گروه تقويت شده) و قرار دادن ايمپلنت (گروه ايمپلنت كوتاه). به اين نتيجه در گزارش هاي قبلي اشاره شده است.

5. تغييرات سطح استخوان حاشيه اي پري ايمپلنت كه توسط راديوگرافي داخل دهاني با تكنيك موازي (پارالل) در زمان كاشت ايمپلنت و3،1و 5 سال پس از كاشت اندازه گيري شد. راديوگرافي ها اسكن و ديجيتالي شدند و به فايل JPG تبديل شدند و با وضوح 600 dpi به فرمت TIFF تبديل و سپس در يك كامپيوتر شخصي ذخيره شدند. سطح استخوان حاشيه اي ايمپلنت با استفاده از نرم افزار UTHSCSA Image Tool 3.0 (مركز علوم پزشكي دانشگاه تگزاس، سن آنتونيو، ايالات متحده) اندازه گيري شد. اين نرم افزار با استفاده از قطر گردن ايمپلنت كه از قبل اندازه گيري شده بود ، براي هر تصوير كاليبره شد. اندازه گيري سطح تاج استخوان مزال و ديستال در مجاورت هر كاشت با دقت 0.01 ميلي متر انجام شد و سپس در هر بيمار و در هر گروه ميانگين گيري شد. اندازه گيري ها به موازات محور ايمپلنت انجام شد. نقاط مرجع براي اندازه گيري هاي خطي عبارتند از: بلاترين نقطه حاشيه اي محل اتصال تاج و ريشه ايمپلنت و بالاترين نقطه تماس استخوان با ايمپلنت. 

يك دندانپزشك (جراردو پلگرينو، كه بعداً توسط اليزا سواردي و سپس توسط كارلو باروسس جايگزين شد) كه در معالجه بيماران مشاركت نكرده بود بدون اطلاع از اينكه هر بيمار در كدام گروه قرار دارد ، تمام ارزيابي هاي باليني و راديوگرافي را انجام داد تا نتايج كاملا بي طرفانه باشند. البته با اين حال ، محل هاي تقويت شده Bio-Oss مي توانند بر روي نمودارهاي راديويي شناسايي شوند، زيرا ايمپلنت ها در اين موارد بلندتر بودند.

تمام تجزيه و تحليل داده ها طبق يك برنامه تحليل از پيش تعيين شده انجام شد. يك متخصص بيولوژيست با تخصص در دندانپزشكي، بدون دانستن كدهاي گروه ها، داده ها را تجزيه و تحليل كرد. هر بيمار واحد آماري تحليلها بود. تفاوت در بخش بيماران مبتلا به نارسايي پروتز، عدم موفقيت ايمپلنت و عوارض (نتايج دوگانگي) بين گروهها با استفاده از تست احتمال دقيق فيشر (the Fisher’s exact probability test )مقايسه شد. اختلاف ميانگين در بيمار از نظر پيامدهاي مداوم (سطح استخوان) بين گروهها با آزمون t مقايسه شد. براي تشخيص هرگونه تغيير در سطح استخوان محل كاشت ايمپلنت ، مقادير بين هر يك از نقاط زماني و اندازه گيري هاي اوليه انجام شد. براي مقايسه ميانگين مقادير راديوگرافي درطي 1 ، 3 و 5 سال ، با مقادير پايه به عنوان متغير ، از تحليل واريانس همبستگي استفاده شد.

نتايج

شصت بيمار واجد شرايط شناخته شدند و به طور متوالي در جلسه آزمايش ثبت نام كردند. براي اطلاعات بيشتر در مورد بيماران غيرمجاز ، لطفاً به گزارش هاي ديگر مراجعه كنيد. در نقطه پاياني 5 ساله پس از كاشت، 8 بيمار انصراف دادند، كه 5 نفر از گروه تقويت شده و 3 نفر از گروه ايمپلنت كوتاه بودند. يك بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه به دلايل مالي تصميم به استفاده از پروتز ساخت كرواسي گرفت و سپس در بررسي هاي بعد از عمل حضور پيدا نكرد. سه بيمار در ارزيابي 3 ساله حضور نيافتند، كه 1 بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه به دليل جابه جايي محل زندگي و 2 بيمار باقيمانده هر دو از گروه تقويت شده كه تمايلي به حضور در بررسي هاي پس از عمل نداشتند، بودند. يك بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه پس از پيگيري 3 ساله ناپديد شد و ديگرامكان تماس با وي وجود نداشت.3  بيمار باقيمانده پس از 3 سال پيگيري از گروه با استخوان فك تقويت شده انصراف دادند: يكي 3 و نيم سال پس از بارگيري به خارج از كشور منتقل شد و يكي ديگر 4 سال پس از كاشت به خارج از كشور نقل مكان كرد. و آخرين مورد 3 سال و 4 ماه پس از كاشت ويزيت شد، اما بعد از آن ما موفق به ادامه ارتباط با او نشديم. داده هاي كليه بيماران باقي مانده در آناليزهاي آماري مورد بررسي قرار گرفت.

انحرافات زير از پروتكل تعيين شده براي آزمايش رخ داد: 

• در يك بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه ، دو ايمپلنت بالا در محل كاشت ايمپلنت در معرض باقي ماندند. توري تيتانيوم براي بازسازي استخوان قرار داده شد و با پيچ هايي تثبيت شد.

• در يك بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه، چارچوب فلزي پروتزهاي نهايي به درستي جايگذاري نشده بود. به همين دليل پروتز تقسيم شده و بيمار به جاي دريافت پروتزي كه همزمان روي دو ايمپلنت قرار بگيرد، دو تاج جداگانه دريافت كرد.

• اكثريت ايمپلنت ها متعلق به گروه ايمپلنت كوتاه و برخي از ايمپلنت هاي متعلق به گروه با استخوان فك تقويت شده ، به دليل موقعيت سوپراكرستال در هنگام ترميم، در حين بهبودي  در معرض قرار مي گيرند ، بنابراين تنها در چهار بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه، در مقابل 24بيمار از گروه ديگر نياز به در معرض قرار دادن ايمپلنت به كمك عمل جراحي بود.

بيماران از ژوئن 2007 تا آوريل 2008 تحت عمل جراحي استخوان عمودي قرار گرفتند. آخرين پروتز نهايي در دسامبر 2008 وارد شد. بررسي ها تا 5 سال پس از كاشت ايمپلنت ادامه داشت. 

​

خصوصيات اصلي بيماران در جدول 1 نشان داده شده است. شصت و يك ايمپلنت در گروه تقويت شده و 60 تا در گروه ايمپلنت كوتاه كاشته شد. 

نتايج اصلي در جدول 2 خلاصه شده است. پنج پروتز در گروه تقويت شده و 5 پروتز از چهار بيمار در گروه ايمپلنت كوتاه شكست خوردند كه از اين نظر در د گروه تفاوت زيادي وجود ندارد. در گروه تقويت شده، 3 آزمايش به دليل خرابي زود هنگام ايمپلنت امكان قرار دادن پروتزها در زمان تعيين شدهوجود نداشت. دو پروتز باقيمانده پس از شكستگي روكش سراميكي در 19 ماه پس از انجام عمل كاشت، و در 4 سال و نيم به دلايل زيبايي شناسي ترميم شدند. در گروه ايمپلنت كوتاه ، يك پروتز به دليل خرابي زود هنگام ايمپلنت در زمان مقرر قرار داده نشد. 16 ماه پس از كاشت ، يك بيمار به براي ويزيت آمد ، در حالي كه پروتز و ايمپلنت وي كاملا از جا درآمده بود. همان بيمار 3 سال و نيم بعد از كاشت ايمپلنت جديد، باز هم پروتزش شكست. پروتز جديدي به دلايل زيبايي شناسي پس از شكستن پروتز قبلي 27 ماه پس از كاشت ايمپلنت اول، براي اين بيمار ساخته شد. در نهايت ، 4 سال بعد از كاشت ، بيمار ديگري برگشت، كه پروتز وي متصل به دو ايمپلنت جدا شده بود. در پايان بررسي 5 ساله، دو پروتز در هر گروه عملكردي نداشتند.

سه ايمپلنت در سه بيمار گروه با استخوان تقويت شده قبل از قرار دادن پروتز در مقابل 5 ايمپلنت در سه بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه شكست خوردند: يك بيمار قبل از قرار دادن پروتز ايمپلنت خود را از دست داد. يك بيمار پس از 16 ماه و 3 سال و نيم پس از كاشت 2 ايمپلنت خود را از دست داد و آخرين بيمار 4 سال بعد از كاشت ، هر دو ايمپلنت خود را از دست داد. فقط بيمار آخر ناراحتي كمي در ايمپلنت خود گزارش كرد. تفاوت در نسبت شكست ايمپلنت در دو گروه از نظر آماري معني دار نبود.

بيست و چهار عارضه در 21 بيمار از گروه تقويت شده در مقابل 5 عارضه در 5 بيمار از گروه ايمپلنت كوتاه رخ داد. تفاوت در نسبت دو گروه از نظر آماري معني دار بود. هيچ پاراستزي دائمي عصب تحتاني آلوئولار رخ نداد. در گروه تقويت شده، در سه بيمار بلوكهاي Bio-OSS در محل كاشت در بسياري از قسمتها شكسته شدند. در دو مورد از اين بيماران، هيچگونه افزايش استخواني از نظر باليني به دست نيامد و فقط امكان قرارگيري ايمپلنت هاي 6.6 ميلي متري به جاي ايمپلنت هاي 9.6 ميلي متري يا طولاني تر، برخلاف آنچه كه برنامه ريزي شده بود، وجود داشت. شانزده بيمار مبتلا به پاراستزي عصب بعد از عمل بودند كه 1 تا 6 روز به طول انجاميد و 4 بيمار 10 تا 30 روز پس از  دچار نقص بافت نرم در محل هاي كاشت شده بودند. پيش از اين يكي از اين بيماران پاراستزي موقت را تجربه كرده بود. 20 ماه پس از قرار دادن پروتز ، پيچ اتصال در يكي از بيماراني كه قبلاً دچار نقص بافت نرم بعد از عمل شده بود شل شد و پوشش سراميكي پروتزي ديگر 19 ماه پس از كاشت شكست. در گروه كاشت كوتاه، 2 بيمار دچار پاراستزي بعد از كاشت در لب / چانه پايين به مدت دو روز شدند. دو بيمار در 22 و 32 ماه پس از كاشت ، شل شدن پيچ هاي اتصال را تجربه كردند ، يك بيمار و يكي ديگر سه و نيم سال بعد از كاشت، دچار شكستگي سراميك پروتز شدند. 

هر دو گروه به تدريج يك مقدار از نظر آماري معني دار استخوان حاشيه ايمپلنت به هنگام كاشت، 1، 3 و 5 سال پس از كاشت را از دست دادند. در هنگام كاشت ، بيماران با ايمپلنت كوتاه حدود 0.58 ميلي متر استخوان پري ايمپلنت را در مقابل 0.56 ميلي متر براي بيماران داراي كاشت بلندتر از دست دادند. يك سال پس از كاشت ، بيماران هر دو گروه به طور متوسط 1 ميلي متر استخوان پري ايمپلنت از دست دادند. سه سال پس از بارگيري، بيماران با ايمپلنت كوتاه 1.24 ميلي متر استخوان پري ايمپلنت در مقابل 1.76 ميلي متر از بيماران با ايمپلنت بلندتر را از دست دادند. پنج سال پس از كاشت، بيماران با ايمپلنت كوتاه 1.49 ميلي متر استخوان پري ايمپلنت در مقابل 2.34 ميلي متر از بيماران داراي ايمپلنت بلند تر را از دست دادند. در 5 سال پس از كاشت، تفاوت آماري معني داري بين دو گروه براي تحليل رفتن استخوان پري ايمپلنت وجود داشت. وقتي تجزيه و تحليل كوواريانس اعمال شد، در ايمپلنت هاي كوتاه تحليل استخوان كمتر رخ داد. 

بحث

اين آزمايش براي بررسي اينكه آيا مي توان از ايمپلنت هاي كوتاه براي پشتيباني از پروتز هاي جزئي در نواحي خلفي فك با 7 ميلي متر تا 8 ميلي متر از ارتفاع استخوان باقيمانده بالاي كانال فك پايين استفاده كرد، انجام شد. ايمپلنت هايي به طول 6/6 ميلي متر با ايمپلنت هاي حداقل 6/9 ميلي متري در استخوان تقويت شده عمودي با بلوك هاي درهم تنيده استخوان گاو غير آلي مقايسه شدند.

هر دو روش توانستند به اهداف برنامه ريزي شده دست يابند و نتايج باليني مشابهي را نشان دهند، اما ايمپلنت هاي كوتاه با عوارض كمتر، در زمان كوتاه تر و با هزينه كمتري انجام شدند. در ايمپلنت هاي بلندتر،يك مداخله جراحي اضافي با مدت زمان بهبودي اضافي 5 ماه براي تقويت عمودي استخوان لازم بود. علاوه بر اين، روش هاي تقويت استخوان بيشتر از قرار دادن ايمپلنت هاي كوتاه، نيازمند مهارت و امكانات بيشتري هستند.

مهمترين نقطه ضعف احتمالي ايمپلنت هاي كوتاه، تحليل رفتن استخوان حاشيه ي ايمپلنت است. در واقع، 5 سال پس از كاشت، ايمپلنت هاي كوتاه به طور متوسط فقط توسط 4.4 ميلي متر استخوان پشتيباني مي شوند. قسمت باقيمانده 2.2  ميلي متر از ايمپلنت ها را پشتيباني نمي كند زيرا استخوان به تدريج تحليل رفته يا به دليل اينكه ايمپلنت كمي supracrestally قرار داده شده است. اگر تحليل استخوان پيشرفت كند، ممكن است ايمپلنت هاي كوتاه در معرض خطر عدم موفقيت زودرس قرار بگيرند. بنابراين ضروري است قبل از اينكه بتوانيد توصيه‌هاي مبتني بر شواهد را در مورد بهترين گزينه درماني ارائه دهيم، تا 10 سال بررسي ها ادامه پيدا كنند. از طرف ديگر، نتايج ما دلگرم كننده است زيرا ظاهرا ايمپلنت هاي كوتاه 0.8 ميلي متر استخوان حاشيه پري ايمپلنت كمتري نسبت به ايمپلنت هاي بلند تر از دست داده اند. با اين حال، توضيح دادن كه چرا ايمپلنت هاي كوتاه كمتر باعث تحليل رفتن استخوان شدند سخت است، اما مي تواند مربوط به روش تقويت استخوان فك باشد.

​

نتايج موجود در توافق اساسي با ساير آزمايش هاي كنترل شده تصادفي (RCT) است كه همان فرضيه را تحت شرايط باليني مشابه آزمايش مي كنند. اين آزمايشات همچنين حاكي از آن است كه ايمپلنت هاي كوتاه نيز مي تواند در حداقل 1 سال عملكرد كلينيكي خوبي داشته باشد، در مقايسه با ايمپلنت هاي بلند تر كاشته شده در سينوس هاي بالابرده شده و استخوان فك تقويت شده، حتي اگر كاشت، در صورت وجود گشتاور بالاتر از 40 Ncm، بلافاصله صورت بگيرد. تمام آزمايشات نشان مي دهد كه ايمپلنت هاي كوتاه مي توانند يك راه حل مطمئن در صورت عدم تمايل براي روش هاي تقويت استخوان براي كاشت ايمپلنت هاي بلند تر باشند.

سؤال اصلي كه هنوز بايد به آن پاسخ داده شود اين است كه آيا پيش بيني هاي بلند مدت ايمپلنت هاي كوتاه قابل مقايسه با كاشت هاي بلند تر در استخوان تقويت شده، هستند يا خير. در حقيقت، ممكن است كه پس از چندين سال عملكرد، ايمپلنت هاي كوتاه به علت از دست رفتن/اضافه بار پيشرونده استخوان حاشيه اي، اغلب شروع به شكستن كنند. فقط بررسي هاي طولاني تر پاسخي مطمئن براي اين سوال ارائه مي دهند. بنابراين ، ما هنوز بايد در ارائه گزينه هاي درماني به بيماران خود مراقب باشيم، زيرا در واقع عوارض طولاني مدت ايمپلنت هاي كوتاه را در بيماران با ارتفاع استخوان كاهش يافته نمي دانيم.

ما از بلوك جايگزين كننده استخوان درهم تنيده براي تقويت عمودي استخوان در فك پايين استفاده كرديم زيرا احساس مي كرديم اين روش قابل اعتماد تر از ساير روش هاي تقويت عمودي است. با اين حال، استفاده از بلوك ساخته شده از استخوان متخلخل گاوي غير آلي غير عملي بود زيرا آنها به راحتي در طول مدل سازي تكه تكه مي شوند، بنابراين ما اكنون ترجيح مي دهيم از بلوك هاي واقعي با منشاء حيواني استفاده كنيم. در حال حاضر چندين تكنيك براي تقويت عمودي در فك پايين خلفي استفاده شده است، و تعدادي از آنها در RCT ها انجام شده اند: روشهاي مختلف بازسازي استخوان هدايت شده (GBR). پوكي استخوان انحراف آلوئول؛ پيوند استخوان onlay.

محدوديت اصلي آزمايش حاضر اندازه جامعه آماري كوچك است، با اين وجود مي توان نتيجه گيري هاي حاضر را با آزمايشات مشابه در يك متاآناليز تركيب كرد تا اندازه نمونه افزايش يابد.

هر دو روش (ايمپلنت كوتاه و بلندتر) در شرايط باليني واقعي مورد آزمايش قرار گرفتند و معيارهاي انتخاب بيماران گسترده بود، بنابراين نتايج تحقيقات حاضر مي تواند در ساير آزمايش هايي كه شامل بيماران مبتلا به خصوصيات مشابه هستند، تعميم يابد. با اين حال، جراح در اين آزمايش در هر دو تكنيك باتجربه بود و اين عامل ممكن است برون يابي نتايج را محدود كند. علاوه بر اين، بررسي 5 ساله ممكن است خيلي كوتاه باشد تا درباره اينكه آيا ايمپلنت هاي كوتاه روش مناسبي هستند يا خير نظر بدهد. مدت زمان آزمايش طولاني تر و اندازه نمونه هاي بزرگتر براي نتيجه گيري قابل اعتماد مورد نياز است و اين آزمايشات در حال حاضر ادامه دارد.

جمع بندي

هنگامي كه ارتفاع استخوان باقيمانده در كانال فك بين 7 تا 8 ميلي متر باشد، ايمپلنت هاي كوتاه 6.6 ميلي متر يا كاشت هاي بلند تر در استخوان تقويت شده عمودي به نتايج خوب و مشابهي دست مي يابند، با اين حال ، ايمپلنت هاي كوتاه ترجيح داده ميشوند، از آنجا كه درمان سريعتر و ارزان تري هستند و با عوارض كمتري نسبت به تقويت عمودي استخوان فك همراه هستند. اين نتايج 5 ساله بايد با بررسي هاي طولاني تر تأييد شود.

منبع: كلينيك دندانپزشكي دكتر محمدي

مواد و روش ها: اين مطالعات بر روي پرونده هاي دندانپزشكي در دانشگاه ميشيگان، دانشكده دندانپزشكي، صورت گرفته است. براي مطالعه در اين مورد، بيمار بايد حداقل يك ايمپلنت در ناحيه مولار يا پري مولار، به صورت يك طرفه يا دو طرفه، در هر قوس، با يك دندان دقيقا مجاور مزيال داشته باشد. چندين نشانه در بيماران مشخص شد: محل اتصال سيمانامامل (CEJ) و استخوان كرستال (CB) دندان مجاور كاشت، سكوي كاشت (PL) و اولين تماس استخوان با ايمپلنت (BL). پارامترهاي زير اندازه گيري شد: CEJ-PL ، CEJ-CB ، CB-PL ، فاصله افقي بين دندان مجاور و (PL (HD، و فاصله عمودي بين BL و اولين رزوه ايمپلنت در مزيال (BL-m)  و ديستال  (BL-d) سطوح ايمپلنت. 

​

يافته ها: در مجموع 139 بيمار با ميانگين سني 3/9 ± 1/62 سال وارد اين مطالعه شدند كه ميانگين دوره پيگيري مطالعات روي آنها 2.5 ± 42/4 سال بود. هنگامي كه ايمپلنت بيش از 3 ميلي متر بالاتر از CEJ دندان مجاور قرار داده شد، تحليل رفتن استخوان پري ايمپلنت به طور قابل توجهي بيشتر در سطح مسيال (اختلاف ميانگين= 0.57 ميلي متر) و ديستال (اختلاف ميانگين= 0.83 ميلي متر) رخ داد. 

نتيجه گيري: در اين مطالعه، ايمپلنت هايي كه در ناحيه خلفي با فاصله عمودي بيشتر از 3 ميلي متر از CEJ دندان مجاور قرار داشتند، تحليل رفتگي استخوان پري ايمپلنت بيشتري نشان دادند. تحقيقات بيشتري لازم است تا مشخص شود كه آيا اين افزايش تحليل رفتن استخواني پري ايمپلنت، باعث ايجاد پري امپلنتيت (بيماري لثه ايمپلنت) ميشود يا خير.

​

مقدمه

تحليل رفتن استخوان حاشيه ايمپلنت به دو دسته زود و دير تقسيم ميشوند. هم در عمل كاشت ايمپلنت يك مرحله اي و هم دومرحله اي، تغيير شكل و تحليل رفتن زودرس استخوان بلافاصله پس از بهبودي اتصالات آغاز مي شود و ممكن است تا سال اول استفاده از ايمپلنت ادامه يابد. علل احتمالي اين پديده شامل تروما جراحي، اضافه بار اكلوزال، پري ايمپلنتيت (بيماري لثه ايمپلنت)، فواصل ميكوسكوپي بين ايمپلنت و اتصالات، تشكيل مجدد عرض بيولوژيك و طراحي ماژول تاج ايمپلنت ميباشد. به نظر ميرسيد كه شكل استخوان تاج در محل رزوه اول ايمپلنت يا 1.5 تا 2.0 ميلي متر بالاتر از محل اتصال ايمپلنت، براي ايجاد فضايي براي قرارگرفتن بافت نرم بيولوژيك، تغيير ميكند. اين تحليل رفتن اوليه استخوان پري ايمپلنت به طور گسترده مورد بحث قرار گرفته است. برخي آنرا يك فرآيند فيزيولوژيكي مي نامند، در حالي كه برخي ديگر آن را به واكنش بدن در مقابل جسم خارجي يا سازگاري با ايمپلنت نسبت مي دهند.

تحليل رفتن استخوان بعد از مدت زمان طولاني، از طرف ديگر ، اغلب به عنوان پري ايمپلنتيت گفته مي شود. به طور كلي بعد از 1 سال ايمپلنت‌ كردن اتفاق مي افتد و به طور عمده توسط باكتري ها يا سيمان باقيمانده ايجاد مي شود. بنابراين، شناسايي و كنترل عواملي كه در تحليل رفتن استخوان نقش دارند، مهم است.

موقعيت ايمپلنت دندان در رابطه با دندانهاي مجاور و تاج آلوئولار با تحليل رفتن استخوان حاشيه اي با هم پيوند خورده است. طبق گزارش هاي بدست رسيده ، اختلاف عمودي و افقي در موقعيت هاي ايمپلنت ممكن است بر سطح استخوان حاشيه اي تاثير بگذارد. همچنين در هنگام قرار دادن ايمپلنت در سطوح مختلف اپيكورونال، شكاف استخوان پروگزيمال پايين نيز بين واحدهاي كاشت ايمپلنت مشاهده شد. علاوه بر اين، گزارش هايي مبنتي بر از بين رفتن استخوان بينابيني هنگامي كه ايمپلنت هاي مجاور 3 ميلي متر از يكديگر جدا بودند، بدست رسيد.

 به طور كلي، ايمپلنت ها 3 تا 4 ميليمتر بالاتر از محل اتصال ترميم كننده سيمانامامل (CEJ) قرار مي گيرند. اما اگر ارتفاع ريج كاهش يابد، يا اگر سطح استخوان نابرابر باشد، ممكن است ايمپلنت ها در موقعيت هاي مختلف اپيكورون قرار بگيرند. اين امر زماني آشكار مي شود كه ايمپلنت ها در مجاورت دندان قرار گيرند. به دليل بازسازي ريج پس از عمل، استخوان تاج ديستال دندان معمولاً بالاتر از بقيه ريج است. به اين ترتيب، سطح مسيال ايمپلنت بايد عميق تر از سطح ديستال قرار بگيرد. مشخص نيست كه آيا اين ايمپلنت ها بعد از قرارگيري تاج، ميزان بيشتري از تحليل رفتن استخوان هاي حاشيه اي را تجربه مي كنند يا خير.

بنابراين، هدف از اين مطالعه، بررسي تاثير احتمالي قرارگيري عمودي ايمپلنت ها در رابطه با CEJ دندانهاي مجاور در كاشت پري ايملنت روي تحليل رفتن استخوان حاشيه ايمپلنت، است.

​

​

نمونه بيمار

 اين مطالعه توسط هيئت بررسي داوري دانشگاه ميشيگان تائيد شد. كليه پرونده هاي دندانپزشكي و نمودارهاي راديويي داخل داده از پايگاه داده بيمار كاشت ايمپلنت در دانشگاه دانشكده دندانپزشكي ميشيگان توسط سه پزشك بررسي شدند. بيماراني كه براي اين مطالعه انتخاب شدند حداقل يك ايمپلنت در قسمت خلفي فك بالا يا فك پايين داشتند. ايمپلنت ها در عقب ترين دندان ديستال قرار گرفتند و روش كاشت با تأخيرانتخاب شد. آنها با پروتزهاي ثابت مجدداً جايگزين شدند. ايمپلنت هايي با اتصال داخلي يا خارجي، يك يا دو جزء، و با محل اتصال ريشه و تاج زبر يا صاف در اين مطالعه استفاده شدند. علاوه بر اين، ايمپلنت هاي قرار داده شده به صورت سوپر كرستال (supercrestal)، كرستال (crestal) يا ساب كرستال (subcrestal) نيز كاشته شدند. راديوگرافي از ايمپلنت و استخوان اطراف آن در محل كاشت ايمپلنت و آخرين ويزيت براي مطالعه بايد دقيق و بدون تحريف مي بود. ايمپلنت هايي كه بلافاصله پس از كشيدن دندان قرار داده شده يا بلافاصله تاج روي آنها قرار داده شد، ايمپلنت هاي بدون راديوگرافي پس از كاشت، و ايمپلنت هايي با راديوگرافي نامشخص و يا تحريف شده از مطالعات حذف شدند.

اندازه گيري ها

راديوگرافي هاي دوراني كه بلافاصله پس از قرار دادن ايمپلنت و در آخرين بازديد و بررسي وضعيت بيمار پيگيري شده اند با وضوح 600 dpi ديجيتالي شدند. تصاوير ديجيتالي با استفاده از يك بسته نرم افزاري منبع باز ImageJ، در لپ تاپ 15 اينچي با كارت هاي گرافيكي NVIDIA GeForce FX Go5200 مورد بررسي قرار گرفتند. تصاوير براي بزرگنمايي كامل شده و در حالت تمام صفحه مشاهده شدند تا وضوح و كيفيت بهتري داشته باشند. از ايمپلنت هايي با طول از پيش اندازه گيري شده براي كاليبراسيون تمامي تجهيزات استفاده شد. از يك كوليس ديجيتالي داخل نرم افزار براي كليه اندازه گيري ها استفاده شد. داده هاي خطي اندازه گيري شده اي كه به دست آمد به صورت مقادير پيكسلي مورد بررسي قرار گرفت تا به يك سيستم بين المللي تبديل شود و كليه اندازه گيري ها در ميلي متر به دست آيد چندين نشانه در بيماران مشخص شد: محل اتصال سيمانامامل (CEJ) و استخوان كرستال (CB) دندان مجاور كاشت، سكوي كاشت (PL) و اولين تماس استخوان با ايمپلنت (BL).  پارامترهاي زير اندازه گيري شد: CEJ-PL ،CEJ-CB ،CB-PL، فاصله افقي بين دندان مجاور و (PL (HD، و فاصله عمودي بين BL و اولين رزوه ايمپلنت در مزيال (BL-m) و ديستال (BL-d) سطوح ايمپلنت. تمام پارامترها به استثناي BL-m و BL-d، بلافاصله پس از قرار دادن ايمپلنت اندازه گيري شدند.

 BL-m و BL-d از معاينات راديوگرافي در آخرين ويزيت وبررسي ايمپلنت، اندازه گيري شدند.

يك آزمايشگر كاليبراسيون به تنهايي تمام اندازه گيري هاي راديوگرافي را انجام داد. اندازه گيري راديوگرافي در دو نوبت جداگانه با فاصله 5 روز از هم انجام شد. 

تحليل آماري

براي تعيين تأثير موقعيت عمودي كاشت ايمپلنت بر سطح استخوان حاشيه، داده ها به دو گروه CEJ-PL ≤ 3 ميلي متر و CEJ-PL > 3 ميلي متر طبقه بندي شدند. براي ارزيابي تفاوت ميانگين سطح استخوان حاشيه اي بين دو گروه، از آزمون Student t-test با مقدار آلفاي 0.05 استفاده شد. تجزيه و تحليل آماري با يك برنامه نرم افزاري انجام شد. نتايج به صورت مقدار اصلي عددي ± خطاي داده، گزارش شد.

نتايج

در كل 139 ايمپلنت با سطح زبر كه معيارهاي ورود به مطالعه را برآورده مي كردند، در ژوئن 2002 تا آوريل 2012 در 139 بيمار در بخش پريودنتيكس و پزشكي دهان، دانشگاه ميشيگان كاشته شدند. جمعيت بيمار شامل 75 زن (53.9٪) و 64 مرد (1/46٪) با ميانگين سني 9/9 ± 1/62 سال بودند. در اين جمعيت، 5/24٪ افراد سيگاري و 10/10٪ مبتلا به ديابت بودند. تقويت استخوان همزمان با قرار دادن ايمپلنت در 4/19٪ بيماران انجام شد.

 اكثر ايمپلنت ها در قسمت فك پايين (9/66٪) و 1/33٪ در فك بالا قرار داده شدند. تمام ايمپلنت ها در محل هاي بهبود يافته كاشته شدند (پروتزها بلافاصله قرار داده نشدند) و با پروتزهاي دنداني ثابت جايگزين شدند. هشت سيستم ايمپلنت مختلف استفاده شد(جدول يك).

​

ميانگين دوره بررسي از زمان قرار دادن پروتز 2.5 ± 4.42 سال بود. در ابتدا، ميانگين CEJ-PL 2.27± 4.13 ميلي متر، ميانگين CEJ-CB  1.32±2.63 ميلي متر، ميانگين CB-PL 1.75±1.54 و ميانگين HD 3.04±1.08 ميلي متر بود. مقدار CB-PL مثبت نشان داد كه بيشتر ايمپلنتها در قسمت تاج استخوان كاشته شده اند. آخرين راديوگرافي ها نشان داد كه 31 ايمپلنت سطح استخوان بالاتري نسبت به رزوه اول در سطح مسيال داشتند. به همين ترتيب، 34 ايمپلنت سطح استخوان بالاتري نسبت به رزوه اولي در سطح ديستال داشتند. ميانگين BL-m و BL-d به ترتيب 1.59±0.73- و1.51±0.46- ميليمتر بود كه اين امر نشانگر آن است كه اولين نقطه تماس استخوان، تماس تاج با اولين رزوه ايمپلنت بود. 

تفاوت زيادي در BL-m (مقدار تفاوت ميانگين= 0.21 ميليمتر) و BL-d (مقدار تفاوت ميانگين=0.08 ميليمتر) در ايمپلنت هاي كاشته شده در فك پايين و بالا وجود نداشت. بيماراني كه فاصله عمودي ايمپلنت هايشان (CEJ-PL) بيشتر از 3 ميلي متر بود، به مقدار قابل ملاحظه اي در استخوان مسيال (مقدار ميانگين: 0.57 ميلي متر) و ديستال (مقدار ميانگين= 0.83 ميلي متر) دچار تحليل رفتگي استخوان پري ايمپلنت شدند.

بحث

مطالعه حاضر، ضعف استخوان حاشيه انتروكسيمال را در اطراف ايمپلنت هايي كه در مناطق بالايي قرار گرفته اند، ارزيابي كرده است. ميزان تحليل رفتگي استخوان حاشيه اي نسبت به رزوه اول در اين گروه 8/28٪ بود. اين امر با گزارش شيوع پري ايمپلنت همراه است (ميزان بروز گزارش شده، 7/3٪ تا 7/28٪). در اين مطالعه توسط Roos-Jansaker و همكاران، از اولين رزوه ايمپلنت به عنوان سطح مرجع استفاده شد، به اين ترتيب پايين تر رفتن استخوان از رزوه اول به عنوان پري ايمپلنتيت گرفته شد. در مطالعه حاضر، اندازه گيري هاي باليني انجام نشده است. بنابراين، هر ايمپلنت با تحليل رفتن استخوان فراتر از بازسازي استخوان فيزيولوژيكي نمي تواند به عنوان پري ايمپلنتيت تشخيص داده شود. 

عوامل مختلفي ممكن است تاثير بيشتري بر روي سطح استخوان كرستال نسبت به CEJ مجاور و عمق محل قرار گيري ايمپلنت بگذارد، از جمله استفاده از يك طرح كاشت ايمپلنت خارجي يا داخلي، ايمپلنت ارتباطي يك يا دو تكه، ايمپلنت ماشينيزه يا با يقه زبر و قرار دادن ايمپلنت به صورت ساب كرستال (subcrestal). در يك مطالعه روي حيوانات، Huang و همكارانش سعي كردند تأثير عمق قرارگيري ايمپلنتهاي اتصال داخلي در تغيير شكل استخوان را ارزيابي كنند. يافته هاي آنها نشان مي دهد كه به طور متوسط، فاصله بين رابط ايمپلنت و اولين تماس با استخوان در ايمپلنت هاي ساب كرستال به طور قابل توجهي كوچكتر از ايمپلنت هايي كه در تاج در نواحي خلفي قرار مي گيرند. نويسندگان توضيح دادند كه اين نتيجه ممكن است به دليل قابليت بسته شدن اين نوع ايمپلنت باشد، كه باعث كاهش نفوذ باكتري ها در سطح اتصالاات ايمپلنت مي شود. 

علاوه بر اين، ايمپلنت هايي كه يك و دو تكه بودند نشان داده شده است كه حداكثر تنش هاي استخواني را به طور متفاوت توزيع مي كنند. ايمپلنت يك تكه داراي بالاترين فشار تنش استخواني در ناحيه بالاترين رزوه بود، در حالي كه ايمپلنت دو تكه داراي بالاترين فشار تنش استخواني در سطح رزوه هاي پنجم تا نهم از انتهاي تاج ايمپلنت بود. افزايش ضخامت ديواره ايمپلنت و مدول الاستيسيته در ايمپلنتهاي دو تكه منجر به افزايش تنش استخوان در رزوه تاجي مي شود. علاوه بر اين، ايمپلنت هاي داراي گردنه مخروطي و زبر همچنين قادر به حفظ سطح استخوان حاشيه اي در اطراف ايمپلنت هاي بالاي رشته ي اول 4 سال پس از كاشت بوده اند.

 نتايج اين مطالعه نشان داد كه روابط پيوسته اي بين تغييرات استخواني در ناحيه بين ايمپلنت و دندان مجاور وجود دارد. داده ها نشان داد كه يك كاشت در ناحيه خلفي كه بيش از 3 ميلي متر (عمودي) از محل CEJ دندان مجاور قرار داده شده بود باعث تحليل رفتن استخوان، پوسيدگي و درد بيشتري شده است.

اين يافته با يك كارآزمايي باليني اخير، كه در آن نويسندگان گزارش كرده اند ميانگين تحيليل رفتن استخوان در سطوح روبرو شده از سطح كاشت ايمپلنت بيشتر از ساير سطوح روبروي دندان است، موافق است.

 اخيراً، يك كارآزمايي باليني كه 28 بيمار با 35 پروتز جزئي ثابت را ارزيابي كرده بود، همچنين نشان داد كه ايمپلنت هاي قرار گرفته با فاصله ي 6 ميلي متري بالاتر نسبت به CEJ دندان مجاور، ميانگين كاه سطح استخوان حاشيه اي 0.5 ميليمتر در محل كاشت ايمپلنت در طول دوره 3 سال را دارا بوده اند. با اين وجود، تحليل رگرسيون چندگانه نتوانست تأثير آماري معني داري از فاصله عمودي كاشت ايمپلنت در ميزان تحليل رفتن استخوان را نشان دهد. 

تحليل رفتن استخوان تاج دندان نيز به ميزان زيادي در اطراف محل كاشت ايمپلنت هاي كه در ارتفاع بالاتري قرار داشتند گزارش شده است. با اين حال، نويسندگان گزارش داده اند كه قرار گرفتن در تاج استخوان در كاشت ايمپلنت باعث از بين رفتن استخوان نمي شود.

بر خلاف اين گزارش، يك مطالعه جديدترنشان داد كه جذب استخوان كرستال (۰.۵ تا ۱.۵ ميلي متر) در اطراف كاشت هاي هم سطح كرستال وجود دارد، در حالي كه در ايمپلنت هايي كه زير سطح قرار دارند، استخوان از قبل موجود و هم چنين تازه شكل گرفته در شانه ايمپلنت مشاهده شد. بنابراين، نمي توان از اين نكته غافل شد كه سطوح مختلف قرار دادن ايمپلنت ممكن است نتايج تحقيق حاضر را تحت تأثير قرار دهد. 

يكي ديگر از عواملي كه ممكن است در جذب استخوان حاشيه ايمپلنت تأثير بگذارد، ارتفاع پروتز است. بررسي سيستماتيك اخير، با بررسي تأثير نسبت تاج ايمپلنت بر تحليل رفتن استخوان حاشيه اي در اطراف ايمپلنت، رابطه معني داري را بين اين دو مشخص كرد، كه نشان مي دهد كه نسبت بالاتر ايمپلنت و تاج ممكن است باعث كمتر تحليل رفتن استخوان بشود. با اين وجود، نيروهاي اكلوزال بيش از حد نشان داده شده اند كه باعث تحليل رفتگي بيشتر در استخوان پري ايمپلنت مي شوند، و با قرار دادن ايمپلنت در موقعيت هاي پروتز ايده آل و همچنين با كنترل عادت قبل از عمل، قبل از عمل كاشت ايمپلنت مي توان از اين امر جلوگيري كرد. اين به نوبه خود ممكن است از تحليل رفتن استخوان حاشيه اي حاوي ايمپلنت جلوگيري كند. علاوه بر اين، ساختن پروتز دائمي با تماس هاي اكلوزالي سبك، حداقل نيروهاي جانبي و همچنين توانايي توزيع بار انسداد در دندان هاي طبيعي مجاور ضروري است. Naert et al نتوانست ارتباطي بين اضافه بار اكلوزال و ايمپلنت حاشيه استخوان پيدا كند. اما اين نشان مي دهد كه بارگذاري سوپركرستال در صورت التهاب ايمپلنت، باعث افزايش از بين رفتن استخوان ناشي از پلاك ميشود. 

يك مطالعه اخير نتايجي گزارش داد كه با نتايج فعلي ناسازگار بود. نمودارها در اين گزارش بعد از 3 سال سطح استخوان پروگزيمال پايدار را در واحد دندان و ايمپلنت نشان دادند. مقايسه اين دو مطالعه دشوار است زيرا نقاط مرجع براي اندازه گيري متفاوت بودند. در اين مطالعه، ميزان جذب عمودي استخوان از سطح اتصال ايمپلنت تا بيشترين سطح استخوان در ناحيه پروگزيمال اندازه گيري شد. از طرف ديگر، مطالعه حاضر ميزان جذب بافت سخت را به عنوان فاصله عمودي بين رزوه اول و اولين تماس ايمپلنت با استخوان ثبت كرده است. علاوه بر اين، به كليه بيماران در مطالعه دستور داده شد تا از تميز كردن روزانه از برس استفاده كنند كه ممكن است به حفظ استخوان بين پروگزيمال كمك كند.

سيگار كشيدن همچنين با افت شديد استخوان حاشيه اي و خطر افزايش عفونت بعد از عمل، افتادن ايمپلنت، موكوزيت پري ايمپلنت (peri-implant muغير مجاز مي باشدitis) و پري ايمپلنتيت همراه بوده است. با اين وجود، به نظر نمي رسد كه افراد سيگاري، افزايش مقدار تحليل رفتن استخوان هاي حاشيه اي را تجربه كنند. اين مي تواند مربوط به ثبت نام اين بيماران در يك برنامه منظم نگهداري پريودنتال باشد، كه ممكن است اثر سيگار كشيدن بر از دست دادن استخوان را كاهش دهد. علاوه بر اين ، بررسي سوابق موجود ممكن است به طور كامل عادات سيگار كشيدن را منعكس نكند. 

چندين محدوديت ذاتي در اين مطالعه وجود داشت:

(1) راديوگرافي استاندارد نشده بود (2) وجود داده هاي باليني كه ممكن بود نتايج را مخدوش كند، به عنوان مثال، وضعيت بهداشت دهان و دندان و وضعيت پريودنتال، جمع آوري نشده بود. و (3) از دست دادن استخوان در بازه هاي زماني متفاوتي بررسي شد. مطالعات آينده مي تواند براي غلبه بر اين محدوديتهاي ذاتي طراحي شود.

جمع بندي

با توجه به محدوده مطالعه ، نتايج نشان داد كه ايمپلنت هاي قرار داده شده در قسمت خلفي در فاصله عمودي بيشتر از 3 ميلي متر از محل اتصال سيمانامامل (cementoenamel) دندان مجاور، تحليل رفتگي پري ايمپلنت بيشتري نسبت به آنهايي كه اين فاصله در آنها كمتر از 3 ميلي متر بود، نشان دادند. 

منبع: كلينيك دندانپزشكي دكتر محمدي

در حال حاضر روش كاشت ايمپلنت بهترين روش موجود براي جايگزين كردن دندان هاي از دست رفته است. ايمپلنت هاي دندان ظاهري كاملاً طبيعي دارند و بيمار را قادر مي سازند به راحتي هر نوع غذايي را بجود. ايمپلنت دندان نياز به مراقبت خاصي ندارد و تقريباً تا پايان عمر بدون هيچ مشكلي در دهان بيمار باقي مي ماند. تنها محدوديت ايمپلنت هاي دندان طولاني بودن فرآيند كاشت آنهاست. مدت زماني كه بايد منتظر بمانيد تا فرآيند درمان كاشت ايمپلنت تكميل شود به شرايط فيزيكي بدن، سلامت عمومي و سلامت دهان و دندان بستگي دارد.

كاشت فوري

در صورتي كه بخواهيد همزمان با كشيدن دندان پايه ايمپلنت را در استخوان فك بكاريد؛ دندانپزشك مي تواند بعد از كشيدن دندان كاشت فوري پايه ايمپلنت را انجام دهد. اما براي انجام اين عمل بايد استخوان فك شما تراكم كافي داشته باشد و لثه و بافت هاي اطراف دندان از دست رفته نيز از سلامت كافي برخوردار باشند.

استئواينتگريشن يا فرايند جوش خوردن پايه ايمپلنت با استخوان فك: زمان انتظار ۳ تا ۶ ماه

ايمپلنت هاي دنداني براي اينكه بتوانند عملكردي دقيقا شبيه دندان طبيعي خودتان داشته باشند بايد به استخوان فك جوش بخورند. براي اطمينان از اينكه ايمپلنت ها با موفقيت به استخوان فك جوش خورده اند و عملكرد صحيحي دارند؛ به طور نرمال بايد تا زماني كه فرايند جوش خوردن به طور كامل اتفاق بيفتد و بتوان با اطمينان كامل پروتز دندان مصنوعي را روي ايمپلنت سوار كرد منتظر بمانيد. براي اكثر افراد اين زمان حدود سه ماه و در برخي شرايط حدود ۶ ماه زمان مي برد.

پيوند استخوان با استفاده از پودر استخوان : زمان انتظار سه تا چهار ماه

گاهي اوقات وجود بيماري هاي پريودنتال موجب مي شود استخوان فك در ناحيه اطراف دندان از دست رفته تحليل برود. در اين شرايط كاشت پايه ايمپلنت بدون ترميم اوليه استخوان فك امكان پذير نيست. در فرآيند پيوند استخوان پودر استخوان از نوع طبيعي و مصنوعي در محل مورد نظر در استخوان فك كه ايمپلنت هاي دندان قرار است كاشته شود؛ جاگذاري مي‌شود. سپس بايد مدت زمان مناسبي حدود ۳ تا ۴ ماه منتظر بمانيد تا اين مواد استخواني با خود استخوان فك جوش بخورند. مدت زماني كه اين مرحله طول مي كشد بستگي به ميزان استخوان باقي مانده در فك شما و نحوه بهبود و رشد آن و پيوند خوردن آن با پودر استخوان دارد اما به طور معمول بيشتر از ۴ ماه طول نمي كشد.

بيماري پريودنتال

اگر از سلامت دهان و دندان كافي در زماني كه مي‌خواهيد ايمپلنت‌هاي دندان را بكاريد؛ برخوردار نيستيد؛ فرايند كاشت ايمپلنت به احتمال زياد طولاني تر خواهد شد. بيماري دهان و دندان موجب شكست فرآيند كاشت ايمپلنت مي‌شود. به همين علت درمان آن ها پيش از اقدام به كاشت ايمپلنت‌هاي دنداني بسيار مهم است. اينكه چه مدت طول ميكشد تا بيماري دهان و دندان به طور كامل رفع شود به شدت بيماري، مراقبت هاي پس از آن، عمل كردن به دستورالعمل‌هاي دندانپزشك و عوامل ديگري كه پيش‌بيني آنها مشكل است؛ بستگي دارد.

نتيجه كاشت ايمپلنت تا پايان عمر باقي خواهد

درست است كه فرآيند تكميل  كاشت ايمپلنت ممكن است حدود يك سال طول بكشد  اما نتيجه نهايي كه تا پايان عمر مثل دندان طبيعي خودتان عمل خواهد كرد ارزش اين انتظار را دارد. مطالعات مختلف نشان داده اند كه  حدود ۹۵ درصد از  ايمپلنت هاي دنداني كه تاكنون كاشته شده اند بيش از دو دهه براي بيماران  كار كرده اند.

پيشرفت و نوآوري در تكنولوژي، روش هاي دندانپزشكي را در دهه هاي اخير با تحول قابل توجهي روبه‌رو كرده است. كاشت ايمپلنت هاي دنداني در صورتي كه شرايط بيمار مناسب باشد طي يك روز نيز مي تواند انجام گيرد و احتمالاً تا چند دهه آينده دوره درماني چند ماهه كاشت ايمپلنت به چند روز كاهش پيدا خواهد كرد. اين تكنيك ها واقعاً اعجاب برانگيزند چون نه تنها به شما زيبايي ظاهري فوق العاده اي را هديه مي دهند بلكه نتيجه آنها دائمي و كاربردي است.

در حال حاضر به نظر مي رسد اوردنچر يا دندان مصنوعي ثابت بر پايه ايمپلنت طي يك روز و استفاده از آن به طور كامل در همان روز غير ممكن باشد اما اين فرايند توسط دندان پزشك متخصص و اندودنتيست با ايمپلنت دندان در كلينيك شهرك غرب و استفاده از تجهيزات پيشرفته با كيفيت و مجهز  به راحتي انجام مي‌گيرد.

​

زمان انتظار واقعي براي كاشت ايمپلنت‌هاي دنداني جديد چقدر است؟

تا همين چند سال پيش ايمپلنت ها طي يك دوره درماني يك ساله به منظور انطباق با استخوان فك و عملكرد صحيح در دهان شما كاشته مي‌شدند. اما در حال حاضر دندانپزشكان مي توانند ايمپلنت هاي دنداني موقتي را كه نحوه عملكرد آنها در مدت زمان انتظار شما براي ساخته شدن پروتز دندان مصنوعي قابل قبول است مورد استفاده قرار دهند. براي اينكه بيشتر با اين روش فوق العاده آشنا شويد بهتر است بدانيد كه ايمپلنت هاي دنداني دقيقا چطور عمل مي‌كنند.

ايمپلنت هاي دنداني يك روزه

دندانپزشكان ايمپلنت هاي دنداني يك‌روزه را اصطلاحا روش كاشت فوري مي نامند كه به معني قرار دادن يك تاج دندان موقتي روي پايه هاي ايمپلنت است كه در مدت زمان انتظار براي ساخت تاج دندان اصلي براي بيمار كار مي كنند. به طور معمول اين نوع فرآيند جراحي به هدف زيبايي انجام مي‌گيرد اما عملكرد خوبي نيز دارد و توانايي جويدن، خوردن، گاز زدن و عملكرد هاي دندان طبيعي را نيز به خوبي انجام مي دهد. در حقيقت اين نوع ايمپلنت هاي دنداني دقيقا شبيه دندان هاي طبيعي شما از هر لحاظ كار مي كنند. اين فرايند براي يك يا چند دندان مي تواند به كار رود.

ايمپلنت هاي دنداني يك روزه براي انواع تغيير شكلهاي دنداني به صورت ثابت يا متحرك قابل اجراست اما بايد به ياد داشته باشيد كه اين تاج‌ هاي دنداني، موقتي هستند و بهتر است به محض آماده شدن تاج دندان اصلي براي جايگزين كردن آنها به مطب دندانپزشك مراجعه كنيد. اكثر بيماران از اين ايمپلنتهاي دنداني موقتي استفاده مي كنند تا مجبور نباشند چند هفته يا چند ماه را پيش از تكميل فرايند تن كاشت دندان با ظاهر ناخوشايند منتظر بمانند. با سوار كردن ايمپلنت‌هاي دندان موقت هيچ مشكلي در روند بهبود و جوش خوردن پايه ايمپلنت و استخوان فك پيش نمي آيد.

نحوه كاشت ايمپلنت دندان

براي اقدام به كاشت ايمپلنت دندان ابتدا بايد با يك دندانپزشك يا ايمپلنتولوژيست با تجربه مشورت كنيد. معمولا جلسه مشاوره اوليه رايگان است و دندانپزشك در اين جلسه بررسي مي كند كه آيا شما شرايط مناسب براي كاشت ايمپلنت را داريد يا خير و هزينه انجام ايمپلنت را نيز براي شما توضيح خواهد داد. احتمالاً آزمايشاتي شامل بررسي تراكم استخوان فك به منظور دريل كردن و كاشت پايه هاي ايمپلنت در محل از دست دادن دندان نيز انجام مي گيرد.

اين بررسي هاي اوليه روي نحوه از دست دادن دندان و ايمن بودن استخوان فك نيز انجام مي گيرد. سپس اندودنتيست يك برنامه زمانبندي به شما ارائه مي دهد تا در صورت نياز از ابتدا عمل پيوند استخوان را انجام داده و سپس اقدام به كاشت ايمپلنت كنيد. در غير اين صورت مي توان بلافاصله عمل كاشت ايمپلنت را آغاز كرد.

اگر نياز به پيوند استخوان داشته باشيد بايد تكه اي از استخوان ناحيه ديگري از بدن شما برداشته شده شكل داده شود و در فضاي لثه جايي كه ايمپلنت قرار است كاشته شود قرار بگيرد. فرايند بهبود پس از اين عمل جراحي حدود ۱ تا ۳ ماه زمان مي برد. پيش از بهبود كامل نمي توان عمل كاشت ايمپلنت را انجام داد.

در هر صورت تشخيص اينكه آيا شما كانديد مناسبي براي شروع فرآيند كاشت ايمپلنت هستيد يا خير و نياز به عمل جراحي پيوند استخوان داريد توسط دندانپزشك و ايمپلنتولوژيست يا جراح دندان تعيين مي شود.

اين مرحله يك فرآيند طولاني مدت است و اگر تراكم استخوان كافي داشته باشيد و دندان لثه شما بهبود يابد طي يك يا چند هفته دندانپزشك تاريخ كاشت ايمپلنت را مشخص خواهد كرد. گاهي اوقات نيز ممكن است ماهها زمان ببرد تا براي كاشت ايمپلنت آماده شويد.

انجام عمل كاشت فيكسچر يا پايه ايمپلنت تفاوت چنداني با عمل هاي جراحي ديگر ندارد. ابتدا دندانپزشك، ناحيه مورد نظر را بي حس كرده و شروع به دريل كردن استخوان فك شما به منظور كاشت پايه هاي ايمپلنت مي كند. اين فرآيند ممكن است پس از اتمام براي شما ايجاد درد و ناراحتي كند كه در اين شرايط دندانپزشك مسكن هايي را براي شما تجويز مي كند تا آن ها را مصرف كنيد.

معمولا طي چند هفته دندان پزشك از شما مي خواهد كه براي چكاپ صحيح بودن نحوه جوش خوردن ايمپلنت دندان به مطب مراجعه كنيد. به اين ترتيب در صورتي كه مشكلي حين مدت زمان جوش خوردن فيكسچر با استخوان فك ايجاد شود؛ دندانپزشك آن را تشخيص داده و برطرف ميكند. به منظور ريكاوري سريع تر معمولاً دندان پزشك از بيمار را مي خواهد تا غذا هاي نرم و مايعات بيشتري بنوشند تا طي چند هفته فرايند جوش خوردن ايمپلنت به استخوان فك تكميل شود.

فرايند نهايي شامل جايگزين كردن تاج دندان مصنوعي موقتي با پروتز دندان مصنوعي اصلي به اندازه مرحله اوليه دردناك نيست چون نيازي به دريل كردن ندارد و فقط برش هاي سطحي روي لثه ايجاد مي شود.

كاشت ايمپلنت دندان در كل چقدر طول ميكشد؟

اگر بخواهيد كل فرايند كاشت ايمپلنت به طور صحيح انجام بگيرد و دوام و طول عمر مناسبي داشته باشد بايد حدود ۶ تا ۸ ماه براي آن وقت بگذاريد.

با وجود اينكه ايمپلنت هاي دنداني يك روزه در حال حاضر گزينه مناسبي به نظر مي رسد اما توصيه دندانپزشكان به بيماران اين است كه اگر مي‌توانند از روش كاشت ايمپلنت استاندارد استفاده كنند؛ چون مدت زمان چند ماه انتظار براي تكميل فرايند جوش خوردن فيكسچر با استخوان فك به دوام و طول عمر افزايش ايمپلنت دندان كمك بسزايي مي كند.

مدت زمان ريكاوري پس از عمل كاشت ايمپلنت دندان چقدر است؟

مدت زمان ريكاوري پس از عمل جراحي ايمپلنت دندان بستگي به شرايط فيزيكي هر فرد؛ تعداد دندان هاي ايمپلنت شده و نحوه مديريت فرد و مراقبت او از از ايمپلنت ها طي فرآيند ريكاوري دارد. ۹۹ درصد موارد كاشت ايمپلنت تحت بيهوشي كامل همراه با بي حسي موضعي در ناحيه كاشت ايمپلنت انجام ميگيرد.

در صورتيكه فرايند كاشت ايمپلنت ساده بدون نياز به پيوند استخوان يا ليفت سينوس انجام بگيرد معمولاً درد و ناراحتي يا تورم پس از انجام عمل جراحي بيمار را ناراحت نخواهد كرد و به سرعت برطرف خواهد شد.

معمولاً بيماران مي توانند با كمي احساس درد و ناراحتي كارهاي روزمره خود را انجام دهند و با رعايت رژيم غذايي به مدت چند روز و حفظ بهداشت دهان و دندان با نخ دندان كشيدن و مسواك زدن طبق دستورالعمل پزشك دوره ريكاوري را با به راحتي طي كنند.

در اكثر موارد عوارض جانبي مانند تورم، احساس درد كبودي و ناراحتي طي چند روز پس از عمل جراحي كاشت ايمپلنت از بين ميرود كه تمام اين عوارض را مي توان در چند روز اول ايه با دارو هاي مناسب كنترل كرد. پس بهتر است به دستورات دندانپزشك در خصوص نحوه مراقبت و مصرف داروها به طور كامل توجه كنيد بعد از حدود ۷ تا ۱۰ روز بيمار ميتواند به رژيم نرمال خود برگردد. بنابراين بهتر است بيمار به مدت شش هفته پس از عمل جراحي كاشت ايمپلنت رژيم غذايي نرمال خود را ادامه دهد.

در صورتي كه نياز به پيوند استخوان يا بافت نرم در محل كاشت ايمپلنت داشته باشيد احتمال مشاهده تورم وجود خواهد داشت و دندان پزشك براي شما يك رژيم مراقبتي و دارويي پس از انجام عمل جراحي تجويز خواهد كرد تا دوره ريكاوري را راحت تر بگذرانيد.

چه عواملي تاثير منفي روي بهبود ايمپلنت دندان و طولاني تر شدن دوران ريكاوري آن دارد؟

دوره ريكاوري پس از كاشت ايمپلنت به شدت به سبك زندگي فرد بستگي دارد. به عنوان مثال اگر بيمار سيگاري باشد بايد به مدت حداقل يك هفته سيگار كشيدن را كنار بگذارد و تا جايي كه مي‌تواند در هفته‌هاي بعد آن را به حداقل برساند. سيگار كشيدن پس از عمل جراحي ايمپلنت مدت زمان ريكاوري را به طور قابل توجهي افزايش داده و اثرات منفي زيادي روي فرآيند بهبود جوش خوردن استخوان با فيكسچر و يا جوش خوردن استخوان با گرفت استخواني پس از پيوند خواهد داشت.

زمان ريكاوري ايمپلنت دندان و فرايند بهبود يافتن آن با عواملي مانند سيگار كشيدن، رژيم غذايي ضعيف مصرف بيش از حد الكل و عدم رعايت بهداشت دهان و دندان مانند خودداري از مسواك زدن منظم طولاني تر خواهد شد. حفظ بهداشت دهان و دندان و مراقبت در خانه براي ريكاوري سريع تر ضروري است و چون از ايجاد پلاك، عفونت اطراف بافت لثه و اطراف ايمپلنت جلوگيري مي كند. دندان پزشك معمولاً بهترين روش مراقبت از ايمپلنت ها را پس از كاشت به شما توصيه خواهد كرد. بهتر است اين توصيه ها را جدي بگيريد.

ونير هاي دنداني لايه نازكي از مواد پرسلين يا كامپوزيت هستند كه به دلخواه از لحاظ رنگ، شكل، اندازه و ظاهر كلي به نحوي شكل داده مي شوند كه عيوب ظاهري دندان هاي بيمار را پوشانده و طرح لبخند او را اصلاح كنند.

با نصب مناسب ونير هاي دنداني ظاهر دندان ها و طرح لبخند بهبود قابل توجهي خواهد يافت. دو نوع اصلي ونير دنداني وجود دارد: پرسلين و كامپوزيت. هر دو روش در صورت نصب صحيح، نتيجه فوق‌العاده‌اي دارند. اما سوال اكثر افرادي كه مي خواهند از ونيرهاي دنداني استفاده كنند اين است كه تفاوت بين اين دو چيست است و چطور مي توان تشخيص داد كه كدام يك انتخاب بهتري است:

لمينت سراميكي يا كامپوزيت ونير؟

پيش از انتخاب نوع ونير دندان ابتدا بايد تشخيص دهيد كدام روش ونير دنداني براي شما مناسب است. همه نوع ونيري براي تمام دندان ها مناسب نيست؛ بلكه فاكتورهاي مختلفي در موفقيت اين روش دندانپزشكي زيبايي موثر است. 

به طور كلي هر دو نوع ونير دندان زماني موثر اند كه براي در موارد زير به كار روند:

1. اصلاح دندان هايي كه شكسته اند

2. اصلاح شكل ظاهري دندان هايي كه لب پر شده و يا با ساير دندان ها متفاوتند

3. سفيد كردن دندان هايي كه زرد شده اند و يا تغيير رنگ دادند

4. بلندتر كردن دندان هاي كه نسبت به سايرين كوتاه تر به نظر مي رسند

5. دندان هايي كه كج درآمده اند

6. دندان‌هايي كه فاصله نسبتاً زيادي بين آنها وجود دارد

​

در چه صورت نمي‌توان از ونيرهاي دنداني استفاده كرد؟

• پوسيدگي و بيماري لثه: در اين شرايط بيمار ابتدا بايد بيماري هاي دهان و دندان را درمان كرده و سپس اقدام به نصب لمينت نمايد.

• خالي بودن جاي دندان يا از بين رفتن بيش از ۸۰ درصد از يك دندان: در اين شرايط بايد از روش‌هاي ديگري مانند نصب تاج دندان، بريج يا ايمپلنت دندان استفاده كرد.

• دندان‌هايي كه جابجايي زيادي داشته باشند و يا تغيير زاويه آنها بسيار زياد باشد نيز بايد با درمان ارتودنسي سر جاي خود برگردند.

• داشتن عاداتي مانند دندان قروچه كردن يا ساييدن دندان ها به هم مي تواند به راحتي موجب شكستن و لب پر شدن ونير هاي دنداني شود. بنابراين پيش از اقدام به نصب لمينت ها بايد اين عادت را ترك كنيد و يا از راه حل هايي مانند محافظه شب روي دندان ها استفاده كنيد.

با درنظر گرفتن تمام اين شرايط اگر تشخيص داديد كه انتخاب ونير دندان روش و راه حل مناسبي براي شماست بايد تصميم بگيريد كه مي خواهيد از ونير لمينت سراميكي استفاده كنيد يا كامپوزيت ونير؟ اين انتخاب بستگي به عوامل مختلفي مانند زمان، بودجه، نوع شغل و موارد ديگر دارد. پيش از توضيح اين عوامل بهتر است ابتدا با انواع ونيرهاي دنداني آشنا شويد:

كامپوزيت ونير

نصب ونير كامپوزيت معمولا طي يك جلسه انجام مي‌گيرد و شكل دادن آن روي دندانها توسط دندانپزشك تكميل مي شود. كامپوزيت به صورت لايه هايي روي دندان قرار گرفته و به شكل و قالب مناسب در طرح، اندازه و ظاهر مناسب با ساير دندان هاي بيمار طراحي مي شود. در نهايت هر لايه كامپوزيت توسط نور ليزر سخت مي شود. زماني كه تمام كامپوزيت ها روي دندان شكل گرفت بايد صيقل داده شده و به ساختار دندان پيوند بخورد.

به طور معمول بخش كوچكي از ساختار دندان تراشيده مي‌شود تا رزين كامپوزيت به شكل مطلوب بدون اينكه در ظاهر دندان تغيير ناخوشايندي ايجاد كند؛ روي دندان نصب شود. چون ميزان ميناي دنداني كه براي نصب كامپوزيت بايد تراشيده شود بسيار كمتر از لمينت هاست؛ روش كم تهاجمي تر و محافظه كارانه تر است. به طوريكه هر زماني كه بيمار نخواهد از ونيرهاي كامپوزيت استفاده كند مي تواند آنها را از روي دندان ها پاك كرده و مجددا از دندانهاي طبيعي خود استفاده كند.

ونير هاي كامپوزيت در چه شرايطي بيشترين مزيت را نسبت به لمينت سراميكي دارند؟

كامپوزيت ونير در مواردي كه دندانها نياز به اصلاحات جزئي دارند مورد استفاده قرار مي گيرند. اصلاحات جزئي مي تواند شامل لب پر شدن دندان هاي طبيعي، عدم تراز دندان ها و تغيير رنگ آن ها باشد.

چرا دندانپزشكان اغلب ونير لمينيت سراميكي را به جاي كامپوزيت پيشنهاد مي دهند؟

اگر ميخواهيد ترميم دندان شما با ونير ها براي تمام عمر باقي بماند و ظاهر و كيفيتي كاملاً طبيعي داشته باشد اكثر دندانپزشكان و لمينيت پرسلين را به شما توصيه خواهند كرد. چون مواد پرسلين به علت قابليت بازتاب نوري كه دارند كاملا شبيه دندان هاي طبيعي به نظر مي رسند. اين خصوصيت سراميك ها در ونيرهاي كامپوزيت وجود ندارد. حتي اگر كسي از فاصله خيلي نزديك به دندان هاي شما نگاه كند نمي تواند تشخيص دهد كه از لمينيت هاي سراميكي اي استفاده كرده ايد.

آيا رنگ كامپوزيت ونير پس از مدتي تغيير مي كند؟

رنگ لمينت پرسلين و كامپوزيت ونير در ابتدا كاملا مطابق با ساير دندان هاي طبيعي فرد انتخاب مي شود. اما چون رزين كامپوزيت به عنوان يك ماده پركننده طي سال هاي قبل مورد استفاده قرار ميگرفته ماده اي متخلخل است و امكان زرد شدن آن نسبت به پرسلين بسيار بيشتر است. در حالي كه لمينت سراميكي نسبت به زرد شدن با مواد غذايي كاملا مقاوم است اين خصوصيات در كامپوزيت ونير وجود ندارد و آنها به راحتي از رنگدانه هاي موجود در غذاها و نوشيدني ها يا در اثر كشيدن سيگار تغيير رنگ مي دهند.

آيا دوام ونير لمينيت نسبت به ونير كامپوزيت بيشتر است؟

يكي از مزاياي ونير پرسلين نسبت به كامپوزيت ونير دوام و طول عمر آن است است. زماني كه لمينت سراميكي به دندان شما متصل شد؛ با استحكام بسيار بالا به ساختار دندان پيوند مي خورد. اين اتصال براي چندين سال مستحكم باقي مي ماند. طبق آمارهاي به دست آمده در صورتي كه فرد به درستي از لمينيت هاي سراميكي مراقبت كند مي تواند ۱۰ تا ۱۵ سال از داشتن لبخندي زيبا بدون نياز به تعويض لمينت هاي سراميكي لذت ببرد. 

چرا هزينه بيشتري براي لمينيت سراميكي نسبت به كامپوزيت ونيز بايد بپردازيم؟

هرچند ونيرهاي پرسلين هزينه بالاتري نسبت به كامپوزيت ونير دارند؛ اما دوام و طول عمر بيشتر آنها و زيبايي قابل توجهي كه در مقايسه با كامپوزيت ها دارند ارزش هزينه كردن آنها را دارد.

تفاوت هزينه نصب ونير كامپوزيت و طراحي و ساخت لمينت سراميكي به ‌علت زماني است كه در لابراتوار صرف طراحي و ساخت دقيق هر لمينت سراميكي طبقه قالبي كه دندانپزشك گرفته است مي شود. بر خلاف ونيرهاي كامپوزيت كه مستقيماً توسط دندانپزشك طي يك جلسه به دندان ها پيوند مي خورند ونيرهاي پرسلين توسط تكنسين در در لابراتور ساخته مي شوند؛ به همين علت ظاهر، رنگ، شكل و اندازه آنها با دقت و مهارت بيشتري طراحي و ساخته مي شود. از طرف ديگر مواد پرسلين بسيار مقاوم تر از رزين كامپوزيت هستند و به همين علت هزينه نصب يك واحد كامپوزيت نصف يك واحد لمينت است. اما دوام طول عمر آن نيز به همان نسبت كمتر است.

​

چرا لمينيت ها را نمي توان مانند كامپوزيت از روي دندان ها برداشت؟

از هزينه بالا تر لمينت پرسلين كه بگذريم يكي ديگر از معايب آن نسبت به ونير كامپوزيت غيرقابل بازگشت بودن آن است. در صورتي كه يك يا چند ونير پرسلين بشكند و يا لب پر شود نمي توان آن را ترميم كرد و كل ونير ها بايد تعويض شوند.

ليمينت سراميكي بهتر است يا ونير كامپوزيت؟

لمينت سراميكي معمولاً براي نواقص ظاهري دندان كه جدي تر باشند مورد استفاده قرار مي گيرند. به عنوان مثال اگر فاصله بين دندان هاي تان خيلي زياد است و يا چند دندان خيلي كوتاه داريد كه مي خواهيد طول آن ها را بلند تر كنيد؛ انتخاب لمينت سراميكي براي شما مناسب تر است.

اما در صورتي كه دندان هاي شما نياز به اصلاح جزئي دارند و بودجه مالي شما نيز محدود است؛ بهتر است از ونير كامپوزيت استفاده كرده و طي يك جلسه از اصلاح طرح لبخند خود لذت ببريد. البته همانطور كه ونير هاي كامپوزيت ارزانتر هستند مقاومت آنها در برابر ضربه، خوردن چيز هاي سفت و تغيير رنگ نيز نسبت به لمينت سراميكي كمتر اس.ت بنابراين در صورتي كه گزينه كامپوزيت ونير را انتخاب كرديد بايد مراقبت بيشتري نيز از آنها داشته باشيد.

هزينه نصب لمينيت هاي سراميكي حدوداً دو برابر كامپوزيت ونير است و زمان طراحي و ساخت بيشتري نيز  نياز دارد. با با اين وجود مقاومت لمينت سراميكي در برابر زرد شدن، ولب پر شدن يا ترك خوردن بسيار بيشتر است و تحت فشار ساييده نمي شود. رنگ آن ثابت است و از لحاظ زيبايي ظاهر فوق‌العاده‌اي دارد.

مقايسه ونير لمينت سراميكي و كامپوزيت ونير

ونير كامپوزيت چه به صورت مستقيم و چه غير مستقيم و همچنين ونيرهاي پرسلين همگي براي برطرف كردن مشكلات ظاهري دندان طراحي شده اند. تقريبا مشكلات ظاهري كه هر دو نوع ونير مي‌توانند برطرف كنند مشابه است. اما به طور كلي مي توان گفت عيوب جدي تر و عميق تر توسط لمينت هاي سراميكي بهتر پوشش داده مي شوند و كامپوزيت ها معمولاً براي اصلاح نواقص جزئي تر به كار مي روند.

با وجود اينكه هدف هر دو روش مشابه است اما تفاوت هاي اساسي نيز از لحاظ سرعت، نصب، كيفيت، دوام و طول عمر و هزينه بين كامپوزيت ونير و لمينت ونير وجود دارد.

براي بررسي هر كدام از اين عوامل و انتخاب راه حل صحيح براي پوشش دادن و نواقص ظاهري دندان هاي خود ابتدا بهتر است با فرايند طراحي ساخت و نصب ونيرهاي دنداني آشنا شويد.

دو روش براي اعمال ونير وجود دارد: مستقيم و غيرمستقيم

در فرايند مستقيم كامپوزيت ونير توسط دندانپزشك روي همان صندلي مطب روي دندان هاي بيمار انجام مي گيرد. در اين روش ونير مستقيماً روي دندانها لايه گذاري شده، شكل داده مي‌شود و در محل مناسب خود توسط ليزر سخت مي گردد.

بنابراين فقط كافي است كه يك جلسه درماني با دندانپزشك خود تنظيم كنيد و بدون تراشيدن ميناي دندان و بدون انتظار براي ساخته شدن ونير ها در لابراتوار طي يك جلسه همه چيز را تكميل كنيد.

ونيرهاي غير مستقيم در سه مرحله نصب مي شوند:

در مرحله اول دندانپزشكي دندان هاي شما را آماده كرده و بخشي از ميناي دندان را مي تراشد تا فضاي كافي براي نصب كامپوزيت ها آماده شود. سپس قالبي از دندان هاي شما به لابراتوار فرستاده مي شود تا كامپوزيت ونير ها طبق آن ساخته شوند. اين قالب ممكن است توسط مواد فيزيكي يا به صورت اسكن ديجيتالي تهيه گردد. رنگ و سايه دندان شما نيز دقيق مطابق با ساير دندانهاي طبيعي انتخاب مي گردد. اگر بخواهيد فقط چند دندان جلويي خود را كامپوزيت كنيد معمولاً دندان پزشك توصيه مي كند كه ساير دندان هاي خود را با روش هاي ديگر سفيد كنيد تا رنگ ونير تطابق و بهتري با دندان هايتان داشته باشد. سپس ونير موقتي به شما داده مي شود تا در مدتي كه ونير هاي اصلي در حال ساخت هستند از آنها استفاده كنيد.  در مرحله دوم ونيرهايي كه در آزمايشگاه ساخته شده براي دندانپزشك ارسال مي‌شود. در مرحله سوم دندانپزشك ونيروهاي موقتي را برداشته و ونيرهاي جديد را به دندانهاي شما پيوند مي دهد.  سپس مطمئن مي شود كه نحوه گاز زدن و جويدن شما تاثير نامطلوبي روي دندان هاي جديد نداشته باشد. 

نصب ونيرهاي كامپوزيت به صورت مستقيم و غير مستقيم انجام مي گيرد درصورتيكه نصب ونير هاي پرسلين فقط به صورت غيرمستقيم همانطور كه در بالا توضيح داده شد امكان پذير است. 

مقايسه سرعت نصب ونير ها

سرعت نصب ونير ها بستگي به روش اتصال آنها دارد. در روش غير مستقيم تفاوت زماني چنداني بين كامپوزيت و لمينت وجود ندارد. چون تقريباً هر دو در يك زمان از آزمايشگاه پس از طراحي به مطب دندانپزشكي ارسال مي شوند كه بستگي به شرايط كاري آزمايشگاه اين زمان ۳ تا ۵ روز طول مي كشد هر چه تعداد ونيرهايي كه سفارش داده ايد بيشتر باشد مدت زمان انتظار نيز طولاني تر خواهد بود.

ونير هاي كامپوزيت از لحاظ سرعت نصب اين مزيت را دارند كه مي‌توانند با روش مستقيم روي دندانها طي يك جلسه نصب شود و بيمار نيازي ندارد كه حدوداً يك هفته منتظر ارسال ونير هاي ساخته شده از لابراتوار باشد. بنابراين روش نصب مستقيم ونير كامپوزيت، سريعترين روش موجود براي ونير دندان است.

كيفيت و طول عمر

شكي نيست كه كيفيت و طول عمر ونير هاي پرسلين بسيار بيشتر از كامپوزيت ونير است. به زبان ساده مي‌توان گفت لمينت هاي سراميكي موادي با دوام تر مقاوم تر و زيباتر از رزين هاي كامپوزيت هستند.

آمارها نشان داده كه كامپوزيت ها دوام و طول عمر حدود سه تا پنج سال دارند در صورتي كه لمينيت هاي سراميكي به طور قابل توجهي بيشتر عمر كرده و دوام آنها بين ۱۰ تا ۱۵ سال است.

مقاوم بودن 

لمينت هاي سراميكي نسبت به ترك خوردن يا لب پر شدن مقاومند در صورتيكه ونير هاي كامپوزيت به راحتي آسيب مي بينند و ممكن است در اثر سايش به مرور زمان از بين بروند. در صورتي كه ونيرهاي پرسلين در برابر سايش مقاوم ترند و در صورتي كه به درستي از آنها مانند دندان طبيعي مراقبت شود چندين دهه روي دندانهاي بيمار باقي مي مانند.

مزيت ديگر لمينت هاي سراميكي، مقاومت آنها در برابر زرد شدن است است. در حالي كه رزين هاي كامپوزيت تا حدودي متخلخل هستند و به راحتي مواد رنگي را به خود جذب مي كنند. لمينت هاي پرسلين حتي چندين سال پس از از نصب شدن روي دندان ها نيز تغيير رنگ نمي دهند. در صورتي كه رزين كامپوزيت را به‌عنوان ونير دنداني انتخاب كنيد بايد در خوردن و نوشيدن مواد غذايي رنگي دقت كافي و مراقبت مناسب را داشته باشيد.

معمولاً دندانپزشكان به افرادي كه رزين كامپوزيت نصب كردند توصيه مي كنند كه از خوردن چاي، قهوه، نوشيدني هاي الكلي و غيره و سيگار كشيدن خودداري كنند. چون لمينيت هاي سراميكي در آزمايشگاه لعاب كاري ميشود تخلخل هاي موجود در آنها از بين مي رود. لعاب كاري موجب مي شود ونير هاي لمينت سراميكي رنگ سفيد طبيعي دندان ها را داشته باشند و دوام و طول عمر آن ها را نيز افزايش مي دهد.

تفاوت هزينه كامپوزيت ونير نسبت به پرسلين

به جز سرعت در نصب، مزيت كامپوزيت ها نسبت به لمينت هاي سراميكي در خصوص هزينه نيز قابل توجه است. به طور كلي مي توان گفت كامپوزيت ونير مقرون به صرفه تر است چون هزينه نصب يك واحد كامپوزيت تقريباً نصف يك واحد لمينت سراميكي است. كامپوزيت هايي كه با روش مستقيم نصب مي شوند ارزان ترند چون در اين شرايط نيازي به فرستادن آنها به لابراتوار و هزينه اضافي بابت ساخت آنها نمي باشد.

بنابراين روش مستقيم نصب كامپوزيت ونير نه تنها سرعت فرآيند نصب را نسبت به لمينيت سراميكي افزايش مي دهد؛ بلكه موجب كاهش هزينه نصب اين نوع ونير دندان نيز مي شود.

​

جمع بندي: ونير لمينيت يا ونير كامپوزيت؟

در صورتي كه به دنبال يك روش سريع و ارزان مي گرديد كه بتواند طرح لبخند شما را اصلاح كند انتخاب كامپوزيت ونير براي شما مناسب است. اما در نظر داشته باشيد كه كامپوزيت به اندازه لمينت سراميكي زيبايي فوق العاده اي ندارد؛ دوام و طول عمر آن بسيار كمتر است و مقاومت كمتري نيز در برابر ساييدگي، زرد شدن و ضربه ديدن دارد. 

شنيدن اين نكته هم خالي از لطف نيست كه برخي دندانپزشكان اعتقاد دارند افرادي كه سن كمتري دارند، چون با كامپوزيت ونير دندان هايشان تراش نمي خورد، كانديداي بهتري براي كامپوزيت ونير هستند ولي افرادي كه بالاي ۴۰ سال دارند، لمينيت براي آنها مي تواند كاربردي تر باشد.

ضمنا با توجه به شرايط برخي دندان ها امكان انجام كامپوزيت ونير وجود ندارد. معمولا براي دندان هاي كه نياز به ارتودنسي دارند و خيلي به صورت رديف در لثه قرار نگرفته اند معمولا نمي توان به راحتي كار هاي زيبايي انجام دهند و نياز به ويزيت پزشك متخصص مي باشد.

اما به هر حال اگر هزينه برايتان مطرح نيست بهتر است عيوب ظاهري دندان را با لمينيت هاي سراميكي بپوشانيد و يك عمر از داشتن لبخندي زيبا و جذاب لذت ببريد.